Symptom Evaluatıon In Patıent Wıth Prımary Braın Tumor

Bu araştırma, primer beyin tümörlü hastalara uygulanan cerrahi tedavinin hastanın semptom şiddetine ve semptomların bireyin yaşamını engelleme durumuna etkisinin belirlenmesi amacıyla prospektif ve tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırma Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Servisinde primer beyin tümörü olan 90 hasta ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından literatürden yararlanarak geliştirilen Hasta Bilgi Formu ile hastaların semptom şiddetini ve semptomların yaşamlarını engelleme durumunu değerlendirilmeye yönelik MD Anderson Beyin Tümörü Semptom Envanteri (MDA-BTSE) kullanılmıştır. Hasta Bilgi Formu araştırmanın başlangıcında bir kez uygulanmış olup, MDA-BTSE ise cerrahi öncesi ve sonrası hasta taburcu olmadan önce hasta ile yüz yüze ve taburculuk sonrası 1. ayda telefonla ulaşarak uygulanmıştır. Araştırmada tanımlayıcı istatistikler (yüzde, frekans, ortalama, standart sapma ve ortanca), Mann-Whitney U, Kruskal Wallis ve Friedman testleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına doğrultusunda MDABTSE nin semptom puan ortalamaları incelendiğinde ameliyat öncesi dönemde en düşük ve en yüksek sırasıyla kusma ve üzüntü hissinde, taburculuk döneminde ise nöbet ve görünüşte değişiklik ile ilgili olduğu belirlenmiştir. Taburculuk sonrası 1. aydaki semptom puan ortalamaları incelendiğinde ise, en düşük ortalamanın nöbet, en yüksek ortalamanın uyku bozukluğunda olduğu belirlenmiştir. MDA-BTSE nin bireyin yaşamını engellenme durumuna ilişkin maddeleri değerlendirildiğinde, en fazla engellemenin her üç dönemde de duygu durumu ile ilgili olduğu, en az engellemenin ise ameliyat öncesi dönemde günlük aktivite, taburculuk döneminde yürüme, taburculuk sonrası 1. ayda da günlük aktivite ile ilgili olduğu belirlenmiştir. MDA-BTSE nin alt boyutlarının ameliyat öncesi, taburculuk ve 1. aydaki puan ortalamalarının zaman içerisindeki değişimine bakıldığında; bilişsel semptomlar ve fokal nörolojik bozukuklarda taburculuk sonrası zamanla azalma olsada 1. ayda tekrar artış olduğu, genel semptomlarda ise taburculukta artış, 1. ayda ise azalma ile istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır (p<0,05). Araştırmadan elde edilen veriler doğrultusunda, primer beyin tümörlü hastalarda gelişen semptomların etkin yönetimini sağlayabilecek hasta eğitim programlarının oluşturulup uygulanması ve danışmanlık hizmetinin verilmesi önerilmektedir.This study is conducted prospectively and descriptively in order to determine the severeness of symptoms for the patients with primary brain tumor and the hindering effects of such symptoms in living of the individuals. This study was conducted on 90 patients with primary brain tumor in Yıldırım Beyazıt University, Atatürk Education and Research Hospital, Brain and Nerve Surgery Service. In this study Patient Information Forms are used as data collection tool and MD Anderson Brain Tumor Symptom Inventory (MDA-BTSE) is used in order to assess severeness of symptoms and the hindering effects of such symptoms in the living of these patients. Patient Information Form was used once at the initial stage of the study and MDA-BTSE was used before and after the surgery and face to face with the patient before he/she was discharged and on the first month on phone after discharge. In this study Mann-Whitney U, Kruskal Wallis and Friedman Tests were used as descriptive statistics (percentage, frequency, average, standard deviation and median). In line with the results of this study when MDA-BTSE symptom score averages are assessed, changes were determined to be significant prior to surgery in the fields of vomiting and sadness as the lowest and the highest respectively and during discharge period attack and appearance as the lowest and the highest respectively. Whereas, when the average of symptom scores is assessed on the 1st month after discharge, it is observed that the lowest average belongs to attacks and the highest average belongs to sleep disorder. When the items of MDA-BTSE related to hindering the living of individuals were assessed the most hindering effect was related to emotions in each quarterly period and the lowest hindering effect was about daily activities during pre-operation period, walking during discharge period and daily activities during the first post-discharge month. When sub-dimensions of MDA-BTSE were reviewed the changes in score averages during preoperation, discharge and in 1st month after discharge revealed that even there were decrease in cognitive symptoms and focal neurologic deficits by time after discharge, at the 1st month these are increased again and general symptoms increased by discharge but decreased in the 1st month which are statistically found to be significant changes (p