The relationship between the attitudes of university students about the gender roles and the attitudes of family planning

Araştırma Ege Üniversitesi lisans programlarında öğrenim gören öğrencilerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ile aile planlaması tutumları arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla Eylül 2017-Haziran 2019 tarihleri arasında yürütülmüş olup Şubat-Haziran 2018 tarihleri arasında araştırma verileri öğrencilerden toplanmıştır. Tanımlayıcı ilişkisel tasarımda yürütülen araştırmanın evrenini, Ege Üniversitesi fakültelerinde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır (N=28.429). Rastgele yöntemle yapılmış bir seçimin, verilerde ulaşılacak hızlar açısından, küme örneklemeden daha sağlıklı veriler vereceği varsayımına dayanarak; farklılığı gidermek ve oluşan sapmayı karşılayan bir düzeltme olması amacıyla, tasarım etkisi yaklaşımından yararlanılmıştır. Bu kapsamda örneklem büyüklüğü, % 50 görülme sıklığı, % 97 güven düzeyi, % 5 sapma ve kümelerdeki birim sayısı az olduğu için 2.0 desen etkisi ile hesaplanarak örneklemin en az 927 üniversite öğrencisinden oluşması gerektiği belirlenmiştir. Araştırma örneklemi, hesaplanan sayının üzerinde 1288 öğrenciden oluşmuştur. Araştırmanın yürütülmesi için etik kurul izni ve katılımcıların gönüllü olurları alınmıştır. Çalışmanın tanımlayıcı analizleri için SPSS 21.0 programında veri tabanı oluşturulup veriler elle girildikten sonra frekans, yüzde, ortalama ve standart sapma hesaplanmıştır. İkili karşılaştırmalar için, normal dağılıma uygunluk analizi yapılarak, parametrik veya non-parametrik testlerden hangisinin kullanılacağına karar verilmiştir. Normal dağılım göstermeyen Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği (TCRTÖ) ve Aile Planlaması Tutum Ölçeği (APTÖ) arasındaki ilişkiyi açıklamak için Spearman's Brown Sıra Farkları Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Ayrıca, öğrencilerin bazı sosyodomografik özellikleri ile tutum ölçekleri puanlarının karşılaştırılması t testi, Kruskal Wallis testi ile gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin yaş ortalaması 21.10±0.05 (min.17-max.40 yaş) olup, %64.4'ü kadındır. Öğrencilerin %55.3'ü en uzun yaşadığı yerin büyükşehir olduğu, %34.3'ünün yurtta, %34'ünün ailesi ve birinci derece yakınının yanında ve %25'nin de arkadaşları ile evde yaşadıklarını belirtmiştir. Öğrencilerin %80.9'u çekirdek aile yapısına sahipken, %1,5'inin annesi, %0,3'ünün babası okur-yazar değildir. Araştırma kapsamına alınan öğrencilerin TCRTÖ toplam puan ortancaları 173.00, ölçek madde puan ortanca değeri 4.39'tür. Araştırma kapsamına alınan öğrencilerin APTÖ toplam puan ortanca değeri 138.00, ölçek madde puan ortanca değeri 4.06'dır. Öğrencilerin TCRTÖ puanları ile APTÖ puanları arasında orta kuvvette, pozitif yönde istatistiksel olarak ileri düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (r=0,581; p=0.00). TCRTÖ alt ölçeklerinden öğrencilerin aldıkları puan ortancaları incelendiğine; öğrencilerin "Eşitlikçi Cinsiyet Rolü" alt ölçeğinden 38.00, "Kadın Cinsiyet Rolü" alt ölçeğinden 35.00, "Evlilikte Cinsiyet Rolü" alt ölçeğinden 36.00, "Geleneksel Cinsiyet Rolü" alt ölçeğinden 35.00 ve "Erkek Cinsiyet Rolü" alt ölçeğinden 28.00 puan ortancalarına sahip oldukları saptanmıştır. APTÖ alt ölçeklerinden öğrencilerin aldıkları puanları incelendiğine; öğrencilerin "Topluma İlişkin Tutum" alt ölçeğinden 68.00, "Yöntemlere İlişkin Tutum" alt ölçeğinden 38.00, "Gebeliğe İlişkin Tutum" alt ölçeğinden 32.00 puan ortancalarına sahip oldukları saptanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin aile planlaması tutumlarının daha olumlu olması, toplumsal cinsiyet rolleri açısından eşitlikçi bir tutum ile mümkündür. Bu doğrultuda, anaokulundan itibaren yaşa uygun üreme sağlığı ve cinsel sağlık eğitimi ile toplumsal cinsiyet eşitliği dersleri müfredata eklenmelidir. Toplumsal gelişimin sağlanabilmesi ve geleneksel toplumsal cinsiyet algısının değiştirilebilmesi için eşitsizliğin yeniden üretildiği düşünülen tüm alanlarda denetim sağlanmalı, önleyici ve iyileştirici sosyal politikalar üretilmelidir.The study was carried out between September 2017 and June 2019 in order to investigate the relationship between attitudes towards gender roles and family planning attitudes of Ege University undergraduate students and research data were collected between February -June 2018. The research conducted in descriptive relational design is composed of students studying in Ege University faculties (N = 28.429). Based on the assumption that a random selection will yield more accurate data than cluster sampling in terms of the velocities in the data; In order to eliminate the difference and to be a correction that meets the deviation, the design effect approach was used. In this context, the sample size was calculated with the effect of 2.0 patterns ,50% incidence, 97% confidence level, 5% deviation and the number of units in the clusters was calculated as at least 927 university students. The research sample consisted of 1288 students above the calculated number. Ethics committee permission and voluntary consent of the participants were obtained for conducting the study. For descriptive analysis, frequency, percentage, average and standard deviation were calculated after the database was created in SPSS 21.0 program and data were entered manually. For binary comparisons, the normal distribution conformity analysis was conducted and it was decided which of the parametric and non-parametric tests would be used. Spearman's Brown Rank Differences Correlation Coefficient was used to explain the relationship between gender roles attitude scale and family planning attitude scale which do not show normal distribution. In addition, T test or Kruskal Wallis test was used to compare the attitude scales scores and some sociodemographic characteristics of students. The mean age of the students was 21.10 ± 0.05 (min.17-max.40 years) and 64.4% of them were female. 55.3% of the students stated that the place where they live the longest is metropolitan, 34.3% live in the dormitory, 34% live with their family and first degree relatives and 25% live with their friends at home. While 80.9% of the students have a nuclear family structure, 1.5% the mother and 0.3% the father is not literate. The total TCRTÖ score median of the students included in the study was 173.00 and the median item score of the scale was 4.39. The median value of the total APTÖ score of the students included in the research was 138.00, and the median score of the scale item was 4.06. It was detected a statistically significant and positive relationship between students' gender roles attitude scale scores and family planning attitude scale scores (r = 0.581; p = 0.00). When median scores got by students on TCRTÖ subscales was examined: students scored 38.00 points on "Egalitarian Gender-Role" subscale ; 35.00 points on "Female Gender Role" subscale ; 36.00 points on "Gender Role In Marriage" subscale ; 35.00 points on "Traditional Gender Role" subscale ; 28.00 points on "Male Gender Role" subscale. When median scores got by students on APTÖ subscales was examined: students scored 68.00 points on "Attitude Towards Society" subscale ; students scored 38.00 points on "Attitude To Methods" subscale ; students scored 32.00 points on "Attitude Regarding Pregnancy" subscale. According to the results of the research, it is possible for university students to have a more positive attitude towards family planning with an egalitarian attitude in terms of gender roles. In this direction, age-appropriate reproductive health and sexual health education and gender equality courses should be added to the curriculum from kindergarten onwards. In order to achieve social development and change the traditional gender perception, supervision should be provided in all areas where inequality is emerging and preventive/rehabilitative social policies should be produced