Byggingarefnið torf. Meira en þúsund ára umgjörð íslenskrar mannvistar

Á bak við ritgerðina er eigindleg rannsókn þar sem leitað var svara um hvers vegna og hvernig torf var notað sem byggingarefni í híbýlum manna og hvort þróun þeirra gæti hafa verið háð því efni? Áherslan er á torf en hér er einnig fjallað um önnur þau efni sem torfbyggingar voru byggðar úr, sem var grjót og timbur, í tilraun til að ná fram heildarmynd á efnisöflun og hleðslugerðir. Skoðað er hvernig efnisins var aflað, hvernig það var meðhöndlað og hvernig unnið var úr því. Megin heimildir um þetta koma frá heimildarmönnum Þjóðháttasafns Þjóðminjasafns Íslands, sem lýsa öflun efnisins og torf- og grjóthleðslu á tímabilinu 1900-1940. Kynnst er helstu aðferðum á bak við torfbyggingar og hvort þær hafi að einhverju marki verið landshlutabundnar. Til hliðsjónar eru ritaðar heimildir frá fyrri öldum notaðar í því skyni að sjá hvort ummæli heimildarmanna Þjóðháttasafns séu í samhljómi við þær og hvort lýsingar þeirra ná að varpa mynd á aðferðir manna löngu fyrr. Viðtal við starfandi torf- og grjóthleðslumann varpar sýn á aðferðir nútímans. Fjallað er um verkfæri sem notuð voru við torftöku og veggjahleðslur og öflun járns í þau. Sömuleiðis er fjallað um timburþörf torfhúsa og hvernig þess var aflað með áherslu á öflun húsa-viða innanlands. Litið er til þess hvernig talað var um torf og hvort sá talsmáti er enn fyrir hendi. Ýmis álitamál eru skoðuð og m.a. það hvort torf sem byggingarefni hafði áhrif á heilsu þeirra sem bjuggu í torfhúsum