Refleksje nad historiografią i teorią rewolucji

The major aim of this article is to analyse the concept of revolution and changes within the theory of revolution. Theorising about radical social changes raised questions which still have not been answered: how is revolution different from other social changes? Does it have the beginning and the end? Is it a result of chance or a necessity? Why does it take place at a particular time, in a given place? How does it evolve? These basic problems are still the subject of study today.Głównym celem artykułu jest analiza historii pojęcia rewolucji i zmian w ramach teorii rewolucji. Teoretyzowanie na temat radykalnych zmian społecznych od początku napotykało podstawowe problemy związane z omawianym zjawiskiem. Szereg pytań nie znalazło ‘ostatecznej’ odpowiedzi: Czym rewolucja różni się od innych zmian społecznych? Czy rewolucja ma początek i koniec? Czy rewolucja jest skutkiem przypadku czy konieczności? Dlaczego do rewolucji dochodzi w tym czasie i na tej przestrzeni? Jak rewolucja ewoluuje? Te podstawowe problemy wciąż są przedmiotem refleksji teoretyków rewolucji. Celem tego artykułu jest zaś wskazanie relacji między historią a teoriami rewolucji, jak i historią samej teorii