Stosunki Unii Europejskiej z Afryką: w kierunku nowej, kompleksowej strategii z Afryką. Między Scyllą a Charybdą

The European Union has a long history of relations with Africa and Africa has always been a strategic partner for the European Union. Today, however, the European Union’s relations with Africa are at a crossroads and the partnership needs to undergo a profound and rapid change. In order to properly investigate this research problem and to address its research questions concerning the future of the EU-Africa partnership, it is demonstrated that the time has come for change and redefinition of the partnership. Therefore, the overall aim of the article is to provide an insight into the EU’s new partnership with Africa, to explore its complex, fragmented nature and scope, actors, legal bases, constitutive elements and different ways both sides are going to present the new agreement to their respective constituencies. The way this research is pursued combines a number of methods. It involves textual analysis of primary sources – the instruments regulating the EU’s relations with Africa, secondary sources, documentary analysis as well as comparative, contextual and historical analysis. The complexities facing the EU and its African partners encourage curiosity and reflection about the new partnership. The article strongly emphasizes that the EU-Africa partnership does not stand still. It is a process of ever closer partnership. It has evolved from a relatively limited scale into a comprehensive system of normative instruments and institutions. And it has bifurcated into EU-ACP and EU-AU partnerships and today both partnerships are being re-negotiated. The likelihood of the negotiations being completed successfully, optimistically, by the end of 2020, remains open. It is our overall conclusion and prediction that the EU-Africa partnership will be enhanced and move a step closer to an integrated, comprehensive partnership, an effective framework for EU-AU relations.Unia Europejska ma długą historię stosunków i strategicznego partnerstwa z Afryką. Dziś jednak stosunki Unii Europejskiej z Afryką są na rozdrożu, a ich partnerstwo musi ulec głębokiej i szybkiej transformacji. Aby właściwie zbadać ten problem badawczy i odpowiedzieć na pytania badawcze dotyczące przyszłości partnerstwa Unii Europejskiej z Afryką, artykuł dowodzi, że nadszedł czas na jego zmianę i redefinicję. Głównym celem tego artykułu jest identyfikacja nadrzędnych ram nowego partnerstwa UE z Afryką, analiza jego elementów konstytutywnych, złożonego charakteru i zakresu, aktorów, podstaw prawnych, i pozycji negocjacyjnych stron nowego partnerstwa. Badania prowadzono z wykorzystaniem wielu metod badawczych, przede wszystkim analizy tekstowej źródeł podstawowych – dokumentów regulujących stosunki UE z Afryką, literatury, analizy dokumentalnej, a także analizy porównawczej, kontekstualnej i historycznej. Trudności przed jakimi stoją negocjatorzy Unii Europejskiej i ich afrykańscy partnerzy, których oczekiwania są często dramatycznie rozbieżne, rodzą ciekawość i refleksję na temat nowego partnerstwa. Autorzy wychodzą z założenia, że partnerstwo Unii Europejskiej z Afryką jest procesem i nie stoi w miejscu. Jest to proces coraz ściślejszego związku, który stopniowo przekształcił się w kompleksowy system instrumentów i instytucji i podzielił się na dwa równoległe partnerstwa – partnerstwo Unii Europejskiej z państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku i partnerstwo Unii Europejskiej z Unią Afrykańską. Oba te partnerstwa są dzisiaj przedmiotem ponownych negocjacji, a prawdopodobieństwo pomyślnego zakończenia negocjacji do końca 2020 roku pozostaje zdaniem autorów pod znakiem zapytania. Niemniej jednak naszym ogólnym wnioskiem i prognozą jest, że partnerstwo Unii Europejskiej z Afryką zostanie wzmocnione i zbliży się o krok do zintegrowanego, kompleksowego partnerstwa i skutecznych ram dla stosunków Unii Europejskiej z Unią Afrykańską