Tarihi sit alanında rehabilitasyon koruma önerisi; Emekyemez (Azap Kapı) Mahallesi̇

Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2020Tez (Yüksek Lisans)-- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2020After World War I, a large number of historical cities of Europe and the Mediterranean and their striking cultural landscapes were severely damaged. The structure of the cities that cause many transformations over the past decades start to change after World War II. While in the twentieth century the cities of Europe were restored, restoration projects in the Middle East and northern Africa never reached the scope of Europe. Many European historical districts, despite restoration and renovation projects, suffered from various kinds of problems and lost their identity. Within the area of the thesis study, the integrity of the structures belonging to the Ottoman period, which have survived to the present day, has not been preserved and the principles of conservation of this region have been ignored in the development processes. For this reason, this can be seen incompatibility and culturally weak construction in newly constructed buildings. The administrative neighborhood of Emekyemez is one of these types of areas. It is located in the European part of the Istanbul and northern part of the historical peninsula. The north shore along the Golden Horn (Haliç) from Karakoy, Persembe Pazarı until Atatürk Bridge is officially named as Emekyemez Neighborhood. Galata Tower and Walls have survived since the Byzantine period. Fortunately, there are some historical structures as complex from the Ottoman era that survived and provide details about these periods; however, in recent years, it lost their identity and historical value. In this district, Sokullu Mehmet Pasha Mosque, Saliha Sultan Public Fountain, and Yesildirek Bath are the main part of this complex that have been preserved. The buildings around them were residential until the republic period; nevertheless, there is no settlement in this area as before. The informal name for this neighborhood is Azapkapı. It is the name of the first gate of Galata Walls. Azapkapı's name is used on other historical buildings as the second name as well. In this thesis, after the field research is done on the neighborhood, it is assumed that the current situation of the Galata Walls along with historical wooden buildings are in risky condition. Since the industrial and commercial usage of the buildings started to develop from Persembe Pazari, it persists until Atatürk Bridge resulting in a major transformation in this area. This transformation affected adversely the Emekyemez Neighborhood. Most of the owners of the historical buildings start to demolish historical structures and build multistory apartments instead. Automatically the uses of the residential area shifted to commercial. In recent years, the area became unsafe at night, leading its residents start to immigrate to other neighborhoods of Istanbul. This research consists of six chapters. The first chapter focuses on general issues, as introduction, purpose of thesis, literature Review and hypothesis; after giving a brief overview in the first chapter, the second chapter discusses the history and background of the area. In this chapter all the historical building regardless of whether they survived are mentioned. The third chapter; first goes over the historical maps over the course of time to explain the changes in the area. Furthermore, this chapter includes an analysis of the current situation of the Emekyemez Neighborhood. By analyzing 12 analyses of the area and the photographs of them it is trying to focus on the current situation. After the historical and current situation analysis was prepared, the arrangements of the rules and the adoption of the design principle were implemented in chapter four and fıve. The fourth chapter; discusses international conventions and treaties (restoration principles, etc.), and the practices of urban and foreign reconstruction of Turkey. In the fifth chapter, a restoration plan is developed and designed as a master plan as well. Finally, the conclusion of the thesis will describe the standards of a historical site (Emekyemez Neighborhood) that are the consequence of all analyses made in the thesis. The purpose of this research is to develop design methods for historical neighborhoods, promote renovation, and make residents the main factor for the restoration of the neighborhood. This research aims to encourage residents' participation in conserving the historic Emekyemez neighborhood. This neighborhood is in a historical region in the central part of Istanbul and is surrounded by the remains of Galata's City Walls. It includes many sites and buildings that are important for the heritage of Turkey. Moreover, developing renovation criterion and engineering services in the restoration and management of a comprehensive urban regeneration will be more effective than restoring monuments individually. This research is a type of practical experiment, which uses theoretical studies and critiques of international experiences, library research, fieldwork, international documents, national regenerations, and policies of management institutions. Furthermore, it is intended to be considered an alternative infill and regeneration projects of a historical site.I.Dünya Savaşı'ndan sonra, çok sayıda tarihi Avrupa ve Akdeniz şehri ve kültürel mirası ciddi şekilde hasar görmüştür. Geçtiğimiz yıllar boyunca şehirlerin yapısı birçok değişime uğramıştır, bu dönüşüm süreçleri II. Dünya Savaşı'ndan sonra başlamıştır. 20. yüzyılda şehirler restore edilirken; Orta Doğu ve Kuzey Afrika'daki restorasyon projeleri, Avrupa ülkelerinde gerçekleştirilen projelerin niteliklerine ulaşamamıştır. Birçok tarihi Avrupa bölgesi, restorasyon ve yenileme projeleri çabalarına rağmen karşılaşılan çeşitli problemlerden dolayı kimliklerini kaybetmişlerdir. Tez çalışması kapsamında ele alınan bölge özelinde, günümüze ulaşmış Osmanlı dönemine ait yapıların bütünlüğü korunamamış ve bu bölgenin gelişim süreçlerinde koruma ilkeleri göz ardı edilmiştir. Bu sebeple yeni inşa edilen binalarda, uyumsuzluğu ve kültürel olarak zayıf olan yapılaşmayı açıkça görebilmekteyiz. Emekyemez Mahallesi, İstanbul'un Avrupa yakasında ve tarihi yarımadanın kuzey kısmında yer almaktadır. Perşembe Pazarı'ndan Atatürk Köprüsü'ne kadar Haliç boyunca uzanan kuzey kıyısı Emekyemez Mahallesi olarak adlandırılmaktadır. Ancak bu mahallede Azapkapının bulunması, bölgenin gayri resmi ve halk arasında bilinen Azapkapı Mahallesi olarak da adlandırılmasına sebep olmuştur. Galata Kulesi ve Surlarının bazı kısımları Bizans döneminden beri ayakta kalmıştır. Osmanlı döneminde yapılan külliye, bir çok tarihi yapıyı içermektedir. Bu yapılar dönemine ait mimari özellikleri ve detayları günümüze aktarmaktadır. Ancak bazı yapılar, yıllar içerisinde çok farkli sebeplerden dolayı çeşitli müdahelelere maruz kalmıştırlar. Bu sebeplerden ötürü tarihi kimlikleri ve değerlerini kaybetmişlerdir. Tezin çalışma sınırları içerisinde konumlanan; Sokullu Mehmet Paşa Cami, Saliha Sultan Sebili ve Çeşmesi ve Yeşildirek Hamamı bu külliyenin önemli ve korunmuş yapılarıdır. Bu binaların çevresindeki yapılar cumhuriyet dönemine kadar konut olarak kullanılmaktaydı, fakat günümüzde Emekyemez Mahallesi ticaret merkezi olarak kullanıldığı için artık konut işlevini kaybetmiştir. Tez çalışması sürecinde alanın saha araştırması yapıldıktan sonra, Galata Surlarının mevcut durumunun ve tarihi ahşap binaların riskli olduğu tesbit edilmiştir. Zaman içerisinde binaların endüstriyel ve ticari kullanımı, Perşembe Pazarı'nın da gelişmesiyle günümüze gelindiğinde, Atatürk Köprüsü'ne kadar ulaşmıştır ve Emekyemez Mahallesinde önemli bir dönüşüme sebep olmuştur. Bu dönüşümün Emekyemez Mahallesi'ni olumsuz etkilediği düşünülmektedir. Tarihi değer taşıyan binalar tescilli olmalarına rağmen, bu binaların sahipleri çoğu yapıları yıkıp, yıkılan yapıların yerine çok katlı daireler inşa etmişlerdir. Bu süreçte mahallenin işlevi tamamen değişmiş; konut işlevi yerini ticari işleve bırakmıştır. Bu durum son yıllarda bölgenin geç saatlerde güvensiz hale gelmesine sebep olmuş ve mahalle sakinleri İstanbul'un diğer bölgelerine göç etmeye başlamıştır. Bu araştırma altı bölümden oluşmaktadır. İlk bölüm; giriş, çalışmanın amacı, kapsamı ve çalışmanın yöntemi olarak anlatılmıştır. İkinci bölüm; genel olarak tez çalışması sınırlarını, Galata Kulesi ve Surları, Emekyemez Mahhalesi ve önemli kültürel yapıların tarihsel araştırmalarını kapsamaktadır. Bu bölümde günümüze ulaşan veya ulaşmayan tarihi yapılardan bahsedilmektedir. Üçüncü bölüm; bölgedeki değişiklikleri açıklamak üzere, tarihi haritaların incelenmesi ve çakıştırılmasıyla bu dönüşümün vurgulanması konusunda detaylandırılmıştır. Ayrıca bu bölüm Emekyemez Mahallesi'nin mevcut durumunun analizlerini de içermektedir. Alanın 12 analizini ve fotoğraflarını analiz edilerek mevcut duruma odaklanmaya çalışılmıştır. Tarihsel ve güncel durum analizi hazırlandıktan sonra kuralların düzenlenmesi ve tasarım prensiplerinin oluşturulması dördüncü ve beşinci bölümde yapılmıştır. Dördüncü bölümde; SWOT alanizi yapılmıştır. Bu analizde alanın güçlü ve zayıf yanları, fırsatlar ve tehditleri üzerine çalışılmıştır. Beşinci bölümde; yapılan analizlerden sonra uygun sentez planı geliştirilmiş ve daha sonra restorasyon öneri planı hazırlanmıştır. Son olarak tezin sonuç bölümü, tezde yapılan tüm analizlerin sonucu olan tarihi bir alanın (Emekyemez Mahallesi) standartlarını tanımlamıştır. Bu araştırmanın amacı tarihi mahalleler için tasarım yöntemleri geliştirmek, bu yöntemlere uyarak yenilemeyi teşvik etmektir. Mahalle sakinlerini mahallenin yenilenmesi ve rehabilitasyonu için ana faktör haline getirmektir. Bu araştırma, mahalle sakinlerinin tarihi Emekyemez mahallesini korumaya katılmalarını teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca kapsamlı bir kentsel dönüşümün restorasyonu ve yönetiminde yenileme kriterleri ve mühendislik çalışmaları geliştirilmesinin, anıtların tek tek restore edilmesinden daha etkili olacağı düşünülmektedir. Bu araştırma; teorik çalışmalar, literatür çalışması, saha çalışması, uluslararası belgelerin araştırılması süreçleriyle gelişen bir proje önerisidir.M.Sc.Yüksek Lisan