Gender perception in Persian proverbs

Atasözleri söyleyeni belli olmayan, genel kabul gören ve bireylerin uzun yıllar süren gözlem ve deneyimlerine dayanan, öğüt verici, özlü sözler olarak tanımlanmaktadır. Bir dilin zenginliğini göstermesi bakımından dikkate değer ipuçları sunan atasözleri, toplumsal değerleri yansıtması bakımından da önemli bir görev üstlenir. Cinsiyet kavramı da biyolojik farklılıkları ifade etmesinin yanı sıra toplumun bireylere verdiği rolleri de içerisinde barındırır. Bireyler kendilerini yaşamın başlangıcından itibaren, toplum tarafından sunulan kadınlık ve erkeklik rolleri ile tanımlarlar. Dolayısıyla atasözlerinde kadın ve erkeğe yapılan vurgular o toplumun inanç, gelenek, görenek gibi kültürel değerlerini yansıtır. Dil ve cinsiyet ilişkisine dair ülkemizde ve dünyada önemli çalışmalar bulunurken İran?da bu konuya dair araştırmalar daha geri planda kalmıştır. Çalışmamızın başında, bu konuya dair İran?da yapılmış olan belli başlı örnek çalışmaların kısa değerlendirmesi yapılacaktır. Sonrasında ise birincil kaynak olan ve „Alî Ekber-i Dih?udâ tarafından hazırlanan dört ciltlik Emsâl u ?ikem sözlüğünden yararlanarak İran toplumunda cinsiyet ve toplumsal cinsiyet kavramlarına dair algıyı, kaynak tarama yöntemiyle elde ettiğimiz örnek atasözleri ile fiziksel, cinsel, entelektüellik ve ekonomik özellikler, insani ihtiyaçlar, toplumsal ilişkiler ve sevgi üzerinden analiz etmeye çalışılacaktır. Devamında, kadın imgesine yönelik olarak “anne, eş, kız çocuğu, gelin, dul” kavramları, erkek imgesi için de “baba, koca, erkek çocuk, damat” kavramları taranarak elde edilen belli başlı örnek sözler üzerinden İran toplumunda cinsiyet algısı değerlendirilecektir.Roverbs are defined as anonymous, generally accepted, advisory and wise sayings which are based on long term observations and experiences of individuals. Proverbs, which provide important clues to show therichness of a language, also play a significant role in reflecting social values. The concept of gender, in addition to expressing biological differences also includes the roles that society gives to individuals. Individuals define themselves with the role of femininity and masculinity which specified by society from the beginning of life. Therefore, the emphasis on women and men through proverbs reflects the cultural values of that community, such as beliefs, traditions and customs. At the beginning of our study, a brief assessment of major case studies, conducted in Iran, will be made. Then, with the chosen sample proverbs, which we obtained with source-scanning method from four volume Emsâl u ?ikem, which our primary sources and written by „Alî Ekber-i Dih?udâ, we will analyse the perception of sex and gender in Iranian society on physical, sexual, intellectual and economic features, human needs, social relations and love. Afterwards, an evaluation will be made by using major sample proverbs, for the image of female “mother, wife, daughter, bride, widow”, for the image of male “father, husband, boy, groom” concepts will be scanned to understand the gender perception in Iranian society