Tadeusz Miciński and the Elements of Irony

The author of the article demonstrates the importance of irony for the prose writer, poet and playwright Tadeusz Miciński (1873–1918). He was commonly seen as a writer of sublime and grotesque realism. Up to 1910, his novels were characterized by certain ‘seriousness’, but later he preferred a symbolic and mythical poetics, which was connected with the upcoming revolution in Russia and WW I, and which, as he then hoped, could have helped Poland to regain independence. As can be seen in the edition of his Miscellaneous Writings in four volumes (Białystok 2017–2019), ironic overtones are quite common in his works. In some of them, however, they become dominating elements. The aforesaid edition rediscovers two very important, undeservedly forgotten texts: A Treatise on the Hell Under the Mountain Meadows and White Nights, which can be best classified as ironic essays.JAROSŁAW ŁAWSKI – prof. zw. dr hab., pracownik Uniwersytetu w Białymstoku; badacz wyobraźni poetyckiej, twórca i kierownik Katedry Badań Filologicznych „Wschód – Zachód” w Instytucie Filologii Polskiej UwB; dziekan Wydziału Filologicznego. Zainteresowania badawcze: faustyzm i bizantynizm w literaturze polskiej, interpretacje Romantyzmu, Młoda Polska, polskowschodniosłowiańskie związki kulturowo oraz Czesław Miłosz. Redaktor naczelny Naukowych Serii Wydawniczych „Czarny Romantyzm”, „Przełomy/Pogranicza” oraz „Colloquia Orientalia Bialostocensia”. Autor książek, w tym: Wyobraźnia lucyferyczna. Szkice o poemacie Tadeusza Micińskiego „Niedokonany. Kuszenie Chrystusa Pana na pustyni” (Białystok 1995) oraz Mickiewicz – Mit – Historia. Studia (Białystok 2010). Ostatnio wydał: Miłosz: „Kroniki” istnienia. Sylwy interpretacyjne (Białystok 2014). Członek Komitetu Nauk o Literaturze PAN; członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności.Katedra Badań Filologicznych „Wschód – Zachód”, Uniwersytet w BiałymstokuBajko M., Heroiczna Apokalipsa. W kręgu idei i wyobraźni Tadeusza Micińskiego, Białystok 2012.Popiel M., Wniosła groteska. Estetyka powieści młodopolskiej, Kraków 1999.Gutowski W., Między inicjacją a nicością. Studia i szkice o literaturze modernizmu, Bydgoszcz 2013.Ławski J., Wyobraźnia lucyferyczna. Szkice o poemacie Tadeusza Micińskiego „Niedokonany. Kuszenie Chrystusa Pana na pustyni”, Białystok 1995.Miciński T., Walka o Chrystusa, wstęp, opr. i przypisy M. Bajko, Białystok 2011.Miciński T., Pisma rozproszone, red. M. Bajko, J. Ławski, T. I: Eseje i publicystyka 1896–1908, wstęp, opr. i przypisy M. Bajko i W. Gutowski, Białystok 2017.Studia o Tadeuszu Micińskim, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1979.Pilch U. M., Kto jestem? O podmiocie w poetyckim dwugłosie Słowacki – Miciński, Kraków 2010.Proza Tadeusza Micińskiego. Studia, wstęp J. Ławski, red. M. Bajko, W. Gutowski, J. Ławski, Białystok 2017.Linkner T., Z juweniliów Tadeusza Micińskiego, Gdańsk 2016.Strug A., Zakopanoptikon, opr. i wstęp R. Hennel, Kraków 1989.Podraza-Kwiatkowska M., Labirynty – kładki – drogowskazy. Szkice o literaturze od Wyspiańskiego po Gombrowicza, Kraków 2011.Ławski J., O, ironio! Rzecz o Juliuszu Słowackim, „Śląskie Studia Polonistyczne” 2012, nr 1/2 (2).Czytać Tadeusza Micińskiego. Studia, red. A. Czyż, M. Pliszka, S. Sobieraj, Siedlce 2016.Literackie zmierzchy dziewiętnastowieczności, red. A. Mazur, S. Brzozowska, Opole 2013.30131