Realities of the contemporary humanities

The article analyzes the broadly understood humanities from the perspective of their characteristic features and the functions they perform within the field of academic activities as such. The author emphasizes the humanities’ strong bonds with culture, and their constant priority of keeping up with the ever-changing cultural reality. The article considers the status of the university, taking into account the humanities, scientific research, and pedagogy in a historical perspective, both in Poland and in Europe. Specifically, it concentrates on the phenomena observable at the turn of the 19th and 20th centuries: the ones occurring outside the university, such as digitalization, the development of media, mobility, commercialization, and the ones occurring within the university, such as the university becoming part of a market exchange, memory studies, trauma studies, gender studies, and post-colonial studies. The author of the article ponders upon the present situation of academia, its perspectives and its future. He emphasizes that fact that these days a scholar should be characterized by audacity and independence of thinking.WŁODZIMIERZ PRÓCHNICKI – dr hab., prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pracuje w Katedrze Teorii Literatury na Wydziale Polonistyki UJ. Zainteresowania badawcze obejmują literaturę epoki romantyzmu i współczesną (wiek XX i XXI). Ostatnio opublikował studia: Tropy niemieckie w „Panu Tadeuszu” (2011), Człowiek żywy (o twórczości Tadeusza Boya-Żeleńskiego, 2011); Gdyby Cendrars był Polakiem (w: B. Cendrars, Antologia murzyńska, tłum. A. Włoczewska, Kraków 2011). Autor monografii: Człowiek i dialog: „Na wysokiej połoninie” Stanisława Vincenza, Kraków 1994; Romantyczne światy: czas i przestrzeń w dramatach Słowackiego, Kraków 1992. Współredagował ostatnio tom: Emil Zegadłowicz daleki i bliski (pod red. Henryka Czubały, Krzysztofa Kłosińskiego, Krystyny Latawiec i Włodzimierza Próchnickiego, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2015).Uniwersytet JagiellońskiCassirer E., Logika nauk o kulturze. Pięć studiów, przeł. i wstępem opatrzył P. Parszutowicz, Kęty 2011.Derrida J., Uniwersytet bezwarunkowy, przeł. K. M. Jaksender, Kraków 2015.Drenka A., Skandal na kampusie. Dietrich Schwanitz czyta teorię systemów Niklasa Luhmanna, „Przestrzenie Teorii”, t. 24 (2015).Fieguth R., Przyszłość humanistyki a wierność tradycjom, [w:] Humanistyka przeszłości a przyszłość humanistyki, red. E. Bem-Wiśniewska, Warszawa 2003.Łukasiewicz J., O nauce, Lwów 1934.Nowicki W., Izdebska A., Campus novel, [w:] Słownik rodzajów i gatunków literackich, red. G. Gazda, S. Tynecka-Makowska, Kraków 2006.Ossowski S., Taktyka i kultura, „Przegląd Kulturalny” 1956, nr 13.Pachociński R., Kierunki reform szkolnictwa wyższego na świecie, Warszawa 2004.Popper K. R., Wiedza obiektywna. Ewolucyjna teoria epistemologiczna, przeł. i przypisami opatrzył A. Chmielewski, Warszawa 1992.Wilk E., Hatakumba elit, „Polityka” 2017, nr 39.Wyka K., Polonistyka w świetle szkoły, uczelni i nauki, [w:] K. Wyka, O potrzebie historii literatury. Szkice polonistyczne z lat 1944–1967, Warszawa 1969.Zaner R. M., Samotność i społeczność: krytyczne podstawy nauk społecznych, przeł. J. Szacki, [w:] Czy kryzys socjologii?, wybór i wstęp J. Szacki, przeł. A. Bentkowska i inni, Warszawa 1977.40618