Studia nad ceramiką sepulkralną kultury pomorskiej na Pomorzu Wschodnim

Termin ceramika sepulkralna odnosi się do naczyń pełniących funkcję popielnicy, przystawki oraz pojemników odnalezionych w strefie cmentarzyska, ale poza obrębem grobów, których obecność można łączyć z bliżej nieokreślonymi zwyczajami obrzędowymi towarzyszącymi chowaniu zmarłych przez wspólnoty pradziejowe. Badany materiał jest powiązany kulturowo ze wszystkimi fazami rozwojowymi jednostki archeologicznej określanej mianem kultury pomorskiej, która pojawiła się w okresie HaD na obszarze Pomorza Wschodniego, a także poprzedzającej ją fazy wielkowiejskiej i łużyckiej. Głównym celem pracy jest kompleksowe opracowanie przedstawionego zagadnienia, którego podstawę stanowi próba klasyfikacji morfologicznej, ornamentacyjnej naczyń oraz pokryw. Założenia metodyczne wyżej wymienionych klasyfikacji nawiązują do jednej z głównych konkluzji modelu stylu autorstwa J. Sacketta, definującego styl jako „wysoce specyficzną i charakterystyczną manierę wytwarzania, robienia czegoś” w określonym miejscu i czasie. Podkreśla także, że owa „maniera” stanowi nieodłączny i symptomatyczny element każdej tradycji kulturowej, co oznacza, iż specyficzna forma danego artefaktu, w tym wypadku naczynia jest rezultatem wyboru dokonanego przez daną ludność pomiędzy kilkoma równie uzasadnionymi i w równym stopniu wykonywalnymi możliwościami osiągania celu. Wybór ten był następnie przekazywany społecznie i stanowił rodzaj ściśle przestrzeganego kanonu wylepiania i ornamentowania pojemników. Ważne miejsce w dysertacji zajęła próba ustalenia proweniencji symboliki twarzy, w którą zaopatrywano naczynia sepulkralne, a także charakterystyka przemian stylistycznych jakie zachodziły w materiale ceramicznym w wyżej wymienionych okresach chronologicznych