Struktura demograficzno-społeczna i rynek pracy w Polsce Wschodniej w świetle statystyk. Wybrane zagadnienia

The study, based on publications and online CSO resources, attempts to analyze the current demographic structure, and selected labor market elements characteristic for a separate, closed area known as Polish and Eastern Europe. It is composed of five provinces, four of them: Lubelszczyzna, Podlasie, Subcarpathian and Świetokrzyskie administratively belonging to the Eastern Region and the fifth one - Warmia and Mazury, which is an administrative unit of the Northern Region. These regions constituting a third of the country’s area, and being home to the fifth part of the whole Polish population, are among the most marginalized areas of the country in terms of spatial, economic and social aspects. The analysis found that during the observation period, the Polish eastern provinces, both the availability of space and the structure of the population by age (inter alia resulting in the highest demographic dependency ratio in the country), as well as the employment structure (high share of employed in the agriculture, low share of those employed in services), or both unemployment rates, do not present an optimistic outlook. They all constitute a considerable threat to the state’s regional policy guidelines, all in favor of a trade-promotion polarization and diffusion model, favoring the so-called ‘locomotives of growth’, the richest provinces, which means further marginalization of the most vulnerable regions.Przedmiotem opracowania, opartego na publikacjach i zasobach internetowych GUS, jest analiza aktualnej struktury demograficznej i wybranych elementów rynku pracy charakteryzujących wyodrębniony, zwarty obszar określany mianem Polski Wschodniej. W jego skład wchodzi pięć województw, cztery: lubelskie, podlaskie, podkarpackie i świętokrzyskie należące administracyjnie do Regionu Wschodniego i piąte warmińsko-mazurskie, będące jednostką administracyjną Regionu Północnego. Wymienione województwa zajmujące trzecią część powierzchni kraju i zamieszkiwane przez piątą cześć ogółu ludności Polski, należą do najbardziej zmarginalizowanych pod względem przestrzennym, ekonomicznym i społecznym regionów naszego kraju. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, iż w okresie objętym obserwacją, w województwach Polski Wschodniej, zarówno dostępność przestrzenna, jak i struktura ludności wg wieku (skutkująca m.in. najwyższymi w skali kraju wskaźnikiem obciążenia demograficznego) podobnie jak struktura zatrudnienia (wysoki udział pracujących w rolnictwie, niski w usługach rynkowych) czy wartości obu stóp bezrobocia nie stwarzają optymistycznej perspektywy rozwoju. Niebagatelne zagrożenie stanowią założenia polityki regionalnej państwa, lansujące model polaryzacyjno-dyfuzyjny, faworyzujący tzw. lokomotywy wzrostu, czyli województwa najbogatsze, co oznacza dalszą marginalizację województw najsłabszych