İş Hukuku Açısından Dava Şartı (Zorunlu) Arabuluculuk Uygulamasına Başvurunun Hukuki Sonuçları

Tüm dünyada meydana gelen nüfus ve işgücü artışı, iş yapış biçimlerinin ve işgücünün niteliksel yapısının değişmesi, işçi-işveren ilişkilerindeki geleneksel yapıyı bozarak iş uyuşmazlıklarının artması ve çeşitlenmesi sonucunu doğurmuştur. İş uyuşmazlıklarında meydana gelen bu artış ve çeşitlilik sonucunda yargı organlarının iş yükü olağan sınırların üzerine çıkmış, dolayısıyla görülen davaların sonuçlanma süreleri uzamakla birlikte taraflar arasında adaleti sağlama işlevi de zayıflamıştır. İşbu sebepler neticesinde uyuşmazlıkların çözümünde geleneksel yargı yöntemlerinin yerine ikame edilebilecek yöntemler aranmaya geliştirilmeye başlanmıştır. Geleneksel yargılamaya alternatif olarak uygulanmakta olan yöntemlerden bir tanesi de arabuluculuk yöntemidir. Türkiyede arabuluculuk uygulamaları, 2012 yılında yürürlüğe giren 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ile başlamıştır. İlk etapta arabuluculuğa başvurma konusunun tarafların iradesine bırakıldığı yasal düzenlemelerin kapsamı, hedeflenen başvuruların altında kalınması ve amaçlanan çözüme ulaşılamaması nedeniyle yeniden düzenlenmiş%253B 2018 yılından itibaren arabuluculuk dava şartı olarak kabul edilmiştir. Ancak arabuluculuk uygulamasına başvurunun zorunlu tutulması ve bu uygulamanın hukuki sonuçları öğretide birtakım tartışmalara ve endişelere neden olmuştur. Çalışmamızda iş hukuku açısından dava şartı arabuluculuk uygulamaları öğretideki olumlu ve olumsuz eleştiriler bağlamında değerlendirilmiştir