Toerisme en Erfgoed

De toeristische industrie is nu al de grootste (8% van de globale jobs is in toerisme) en, ondanks de aanhoudende economische malaise, blijft het de snelst groeiende industrie van de wereldeconomie. Wereldwijd zijn er in 2013 volgens de UN-WTO ongeveer 1.078 miljoen mensen op vakantie gegaan. Het ziet er naar uit dat deze groei zich de komende jaren niet alleen doorzet maar misschien zelfs wel versnelt. Ondanks het enorme belang van de sector voor de samenleving wordt er in de academische wereld nog maar weinig belangstelling besteed aan het verschijnsel toerisme. De KU Leuven maakt hierop een positieve uitzondering. Al jaren is er binnen de divisie Geografie & Toerisme van het Departement Aard- en Omgevingswetenschappen een klein groepje onderzoekers dat zich bezighoudt met toeristisch onderzoek en dat een, voor Vlaanderen unieke, Master in het Toerisme verzorgt. Toerisme Vlaanderen draagt hier al jaren een steentje aan bij en financiert in deze context een leerstoel Tourism Management. Een belangrijk en vaak terugkomend thema is op welke wijze natuurlijk en historisch erfgoed het beste kan worden benut om zo toeristische ontwikkeling te stimuleren. Natuurlijk en historisch erfgoed is niet reproduceerbaar en vaak in publieke handen. De missie van de toeristische econoom is de optimale allocatie van deze superschaarse goederen te bepalen. De marktwerking blijkt deze optimale allocatie echter niet te garanderen en niet optimaal gebruik van erfgoed is wijdverbreid. Erfgoed is vaak of onder- of overgebruikt. Beide verschijnselen zijn vormen van niet duurzame toeristische ontwikkeling en beschadigen het erfgoed onherstelbaar. Voorbeelden van steden die op de grens van het toelaatbare balanceren zijn Brugge en Venetië. Voorbeelden van steden die nog veel te weinig doen met hun toeristische potenties zijn Leuven en Napels. Onderzoek naar de grenzen aan het gebruik heeft zich vooralsnog gericht tot situaties van overgebruik en tot de definiëring van de zogenaamde toeristische draagkracht. Verder onderzoek is echter nog nodig om bestemmingen tegen hun eigen toeristische enthousiasme te beschermen. Ook onderzoek naar de ondergrens van de duurzaamheid van toerisme is nog erg schaars maar van strategisch belang voor al die bestemmingen die er over denken hun toeristische vocatie aan te scherpen.status: publishe