B@L

Verticale eensgezinswoning B@L 8300 Knokke Naast de basisonderzoeksprojecten Tissergate, BsS, en Avalon, is B@L in Knokke een case die sterk aansluit bij en gebaseerd is op de thematiek van transgeneratieve woongemeenschappen. Het betreft een verticale eengezinswoning waar 4 generaties samenwonen. Algemeen De woning ligt in een straat met middelhoge gebouwen met een sterke verticaliteit, op een heel smal perceel (4 meter) tussen twee appartementsgebouwen met een hoogte van rond de 20m. Op het gelijkvloers van bijna alle panden in de omgeving zijn winkelruimtes ingericht, de Dumortierlaan is namelijk gekend als één van de kwaliteitsvolle winkelassen van de kuststad Knokke. De achtergevel van de woning kijkt uit op een sterk dichtbebouwd achterliggend gebied. De fysieke context De uitdaging bestond erin de beschikbare smalle site zo maximaal mogelijk te benutten. De nieuwe inrichting optimaliseert de woonpotentie op deze plek. De oppervlakte werd optimaal benut zonder aan open- en lichtheid in te boeten, door een logische organisatie van de ruimtes, drastische beslissingen voor meer transparantie en op maat gemaakte kasten en meubels. Op deze manier ontstaat onbewust een interessante gelaagdheid. In de kleine galerij op het gelijkvloers worden kleinschalige creaties, installaties en schilderijen tentoongesteld en verkocht. Deze objecten worden door de bouwheer en tevens kunstenaar gecreëerd in zijn atelierruimte op de vierde verdieping. Op de eerste en tweede verdieping zijn studio’s ingericht voor de kinderen. Op de derde verdieping ligt de keuken en eetplaats en het dak bevat de leefruimte en slaapkamer voor de bouwheer. De finesse Om de fijnheid van de site en gebouw te accentueren, is de opbouw van het gevelvlak verticaal gearticuleerd. Ze heeft een uiterst transparante en kleinschalige aanblik en het stelselmatig uitspringen van de façade zet het smalle karakter van de site extra in de verf. Het fijn uitgevoerde schrijnwerk tussen de parementgevels zorgt voor variatie en ornamentiek. Ook achteraan is gekozen voor een uiterst transparante gevel. Hierdoor kijk je op verschillende plaatsen dwars door het gebouw, wat voor een geweldig onbelemmerde woonbeleving zorgt. De gekozen gevelmaterialen zijn in harmonie met zijn omgeving: witte geglazuurde bakstenen geven een licht en duurzaam karakter aan de gevel en zorgt tevens voor een betere geleiding van het natuurlijk zonlicht in het smalle en diepe interieur. Ook de specifieke vorm van het dak is ontworpen om meer lichtinval in het hart van de woning te verkrijgen. Als aanvulling op de zachte gevelopbouw werd dit dak in witte pvc bekleed. Dit is een duurzame dakbedekking met extra hoge reflectie die de zonnestraling maximaal reflecteert. Deze reflectie van het zonlicht heeft een positieve invloed op het binnenklimaat. Om een architecturale meerwaarde te realiseren zijn er doordacht uitbouwen en sparingen voorzien. Het manipuleerbaar karakter van de dakbedekking zorgt er tevens voor dat de vorm van het hoofddak naadloos aansluit met de voorziene aanbouwen en zo een autonoom geheel vormt ten voordele van de architecturale kwaliteit, niet alleen van binnenuit, maar ook langs de buitenkant. De humane context Voor het project is de zeer complexe humane context van primordiaal belang. De bouwheer in z’n habitat, de humane context, leidt hier tot de hogervermelde specifieke ruimte, ruimtelijkheid, relatie publiek privaat, relatie oud jong. De taak van de architect anno 2015, ligt voor ons dan ook vooral in het -via luisteren, zien, opmerken, registreren, inschatten van de volledige context, niet enkel de fysieke, maar ook de humane- samenbrengen van ogenschijnlijk niet verzoenbare elementen in een frame dat ontwerp is of met een ontwerp als interface tussen de stakeholders, ontwerp-driven, het ontwerp als motor om de dynamiek, het enthousiasme op gang te brengen. Het kaderen van een project in een maatschappelijke context. Ruimtelijkheid: De vertaling naar ruimtelijkheid is daarbij wel een moeilijke opgave voor een architect, maar dat is terzelfdertijd ook z’n de know how, z’n specialisatie zeg maar, die in het onderwijs degelijk wordt aangeleerd. Ook technisch was het een heel moeilijk project, maar daarin hebben we als architect ondersteuning van een heel arsenaal aan specialisten. De ruimtelijkheid in deze ogenschijnlijk smalle spleet tussen 2 gebouwen, loopt diagonaal door naar de boven en onderliggende verdieping via de liftkoker, die uitgevoerd is in doorzichtig glas (raumplan-Adolf Loos). Op de verdieping waar leefruimte -verdieping 5- en slaapruimte -verdieping 6- gelegen zijn, wordt deze diagonale ruimtelijke verbinding nog versterkt door een glasplaat in de vloer van verdieping 6 zodat er visueel contact is zonder geluidshinder. Deze diagonaal ruimtelijke verbindingen zorgen er tevens voor dat het contact met de omgeving, zowel aan de voorkant als aan de achterkant, groter wordt. Het bestaande gebouw is verwerkt in de gehele constructie. Enerzijds omdat het, uit technisch oogpunt dan, alzo de stabilisator bleef voor de belendende gebouwen, anderzijds omdat het, uit humaan oogpunt, een noodzakelijke link bleek voor de bouwheer met het verleden, met de plek, met het gebouw, waar al zoveel geluk en leed werd beleefd. De nieuwe constructie, die 3 bouwlagen hoger is dan het bestaande volume, is als een O rond de bestaande structuur gebouwd. Op die manier heeft de nieuwe constructie z’n eigen fundering en draag het niet op het bestaande gebouw maar hangt de bestaande structuur in de nieuwe constructie. De bestaande constructie is, met al z’n defaults van toen, nog duidelijk zichtbaar en aanwezig. De hoogtes van de verschillende verdiepingen variëren volgens hun preoccupatieven en hun functie. Daarbij zijn de verdiepingen ter hoogte van de bestaande woning gerelateerd aan het vroegere gebouw en boven de bestaande woning gerelateerd aan de stedenbouwkundige enveloppe. De keuken, die op de derde verdieping gesitueerd is en daarmee centraal ligt in de verticale woning, is het laagste volume. Het grafiekatelier van Jan op de vierde verdieping is de hoogste ruimte. Er werd ervoor gezorgd dat vanaf de zesde verdieping, over en tussen belendende gebouwen heen, kruiselings over het Driehoeksplein, de zee te zien is. Het gelijkvloers is een commerciële ruimte gekoppeld aan een ondergrondse atelierruimte (voor juweelsmid Octaaf) Op de eerste en tweede verdieping bevinden zich telkens twee autonome studio’s, de verblijfplaats van de kinderen en de grootouders. De keuken is de gemeenschappelijke ruimte op de derde verdieping. Verdieping vier, vijf en zes zijn de ruimtes van het gezinshoofd: het atelier, de leefruimte en de slaapruimte. Leefruimte en slaapruimte hebben beide volledig sanitaire voorzieningen en wisselen soms wel eens van verdieping. Op elke verdieping is er aan de zuidkant, dus naar het hinterland, een terras.status: publishe