De relevantie van het onderscheid tussen de hoofdelijkheid en de in solidum gehoudenheid in het domein van de medeaansprakelijkheid

Artikel 50 Sw. bepaalt dat alle personen die wegens eenzelfde misdrijf werden veroordeeld, hoofdelijk gehouden zijn tot teruggave en schadevergoeding.Het is opvallend dat de wetgever geen analoge bepaling heeft opgenomen in het Burgerlijk Wetboek voor wat de burgerrechtelijke aansprakelijkheid betreft van personen die eenzelfde schade hebben veroorzaakt. De rechtspraak ontwikkelde daarom het beginsel van de hoofdelijkheid in geval van een gemeenschappelijke fout en van de in solidum gehoudenheid bij samenlopende fouten. Dit onderscheid tussen de strafrechtelijke en burgerrechtelijke regeling inzake de medeaansprakelijkheid, vormt het uitgangspunt van het onderzoek. In een eerste deel wordt vastgesteld dat de hoofdelijkheid krachtens artikel 50 Sw. geen gezamenlijk opzet vereist en dus niet kan worden beschouwd als een toepassing van het algemeen rechtsbeginsel van de gemeenschappelijke fout. Het artikel legt dus ook bij samenlopende fouten onverkort de hoofdelijkheid op hoewel die volgens de burgerrechtelijke beginselen plaats zou moeten maken voor de in solidum gehoudenheid. Het voorliggend onderzoek legt het discriminatoire karakter bloot van deze verschillende behandeling van slachtoffers van samenlopende fouten die louter civielrechtelijk bleven of resulteerden in afzonderlijke misdrijven ten opzichte van slachtoffers van samenlopende fouten die als eenzelfde misdrijf werden gekwalificeerd, in die zin dat enkel die laatsten de processuele waarborgen van de hoofdelijkheid mogen genieten. Vervolgens wordt nagegaan op welke juridisch en maatschappelijk verantwoorde manier de betrokken situaties kunnen worden gelijkgeschakeld. Verschillende denksporen worden daartoe bewandeld, waarbij de juridische stabiliteit van de in solidum gehoudenheid en het onderscheid tussen gemeenschappelijke en samenlopende fouten uitgebreid onder de loep worden genomen. Gedurende het onderzoek wordt teruggekoppeld naar de regels over medeaansprakelijkheid in Frankrijk, Nederland, Duitsland, de Principles of European Contract Law, de Draft Common Frame of Reference en de Principles of European Tort Law.status: publishe