Analiza stylistyczna angielskiego dyskursu kulinarnego w programach o gotowaniu

W pracy dokonana została analiza dyskursu kulinarnego w gatunku programów o gotowaniu. Korpus składa się z materiału językowego pochodzącego z rozmaitych anglojęzycznych programów kulinarnych telewizyjnych (np. Simply Nigella, 2015; Chinese Food Made Easy, 2008; Curry Nation, 2012) i internetowych (np. Hot Thai Kitchen, Laura in the Kitchen, FoodTube). Rozdział 1 poświęcony jest omówieniu czterech kluczowych terminów: dyskurs, gatunek, multimodalność i styl. Najważniejsi autorzy w tej części to Jan Blommaert (2005), Adam Jaworski i Nicolas Coupland (1999), Kress Gunther (2010), Kress Gunther i Theo van Leeuwen (1996), David Nunan (1993), Rapahael Salkie (1995), Gilian Brown i George Yule (1983), Guy Cook (1989), Geoffrey Leech (2008) oraz Alison Gibbons (2012). Rozdział 2 przedstawia historię i strukturę programów kulinarnych na podstawie prac Micheala Kackmana (2004) oraz Kelsi Matwick i Keri Matwick (2017). Rozdział 3 to analiza wybranych przykładów z korpusu. Najważniejsi autorzy w tej części to Elżbieta Chrzanowska-Kluczewska (2013), Geoffrey Leech i Mick Short (1981), Ivor A. Richards (1936), Xiuguo Zhang (2005), Richard Lanham (1991), Randolph Quirk, Sydney Greenbaum, Goeffrey Leech i Jan Svartvik (1979) oraz Geoffrey Leech and Jan Svartvik (1994).Analiza zgromadzonego materiału pozwoliła zidentyfikować cechy stylistyczne dyskursu. W celu zapewnienia jak największego zrozumienia prezentowanej treści, jest on wysoce opisowy, a także bogaty w różnego rodzaju figury stylistyczne, co zwiększa atrakcyjność języka, w ten sposób przyciągając więcej widzów. Następujące środki zostały rozpoznane, sklasyfikowane i omówione: (1) fonetyczne (aliteracja), (2) leksykalne (słownictwo specjalistyczne, synonimy, neologizmy), (3) figury semantyczne/tropy (porównanie, metafora, hiperbola), (4) powtórzenia (epanafora, epifora, epizeuxis), (5) retoryczne (isokolon, uzwyczajnienie autorytetu) oraz (6) składniowe (inwersja). Wybrane środki stylistyczne i retoryczne występują najczęściej i są najbardziej zauważalne w omawianym rodzaju dyskursu kulinarnego. Inne figury (np. metonimia/synekdocha) są obecne, lecz odgrywają drugorzędną role.The work examines culinary discourse in the genre of cookery programmes on the basis of linguistic material collected from multiple Anglophone television (e.g. Simply Nigella, 2015; Chinese Food Made Easy, 2008; Curry Nation, 2012) and Internet cooking shows (e.g. Hot Thai Kitchen, Laura in the Kitchen, FoodTube). Chapter 1 focuses on four key notions underlying the theoretical framework of the study: discourse, genre, multimodality and style. The discussion draws on works by Jan Blommaert (2005), Adam Jaworski and Nicolas Coupland (1999), Kress Gunther (2010), Kress Gunther and Theo van Leeuwen (1996), David Nunan (1993), Rapahael Salkie (1995), Gilian Brown and George Yule (1983), Guy Cook (1989), Geoffrey Leech (2008) and Alison Gibbons (2012). Chapter 2 presents the history and structure of a cooking shows on the basis of the works by Kackman (2004) and Keri Matwick and Kelsi Matwick (2017). Lastly, in Chapter 3 the analysis of the selected corpus is carried out. The most important works for this section are by Elżbieta Chrzanowska-Kluczewska (2013), Geoffrey Leech and Mick Short (1981), Ivor A. Richards (1936), Xiuguo Zhang (2005), Richard Lanham (1991), Randolph Quirk, Sydney Greenbaum, Goeffrey Leech and Jan Svartvik (1979) and Goeffrey Leech and Jan Svartvik (1994).The analysis of the corpus has revealed a number of stylistic and rhetorical features of the discourse. It is highly descriptive to ensure understating of its content on the part of an audience and rich in terms of various stylistic devices employed with a view to rendering the presentation more interesting and persuasive, thus attracting more viewers. The following ones have been identified, classified and discussed: 1) phonetic (alliteration), 2) lexical (specialist vocabulary, synonyms, neologisms), 3) semantic figures/tropes (simile, metaphor, hyperbole), 4) schemes/patterns of repetition (epanaphora, epiphora, epizeuxis), 5) rhetorical (isocolon, authority ordinarisation, 5) syntactic (inversion). The selected stylistic and rhetorical figures are conspicuously present in the culinary discourse under consideration, with other devices (e.g. metonymy/synecdoche) present but playing only a minor role