Spiritual and emancipatory aspects of mountain climbing. A phenomenological perspective.

Celem niniejszej pracy jest zgłębienie pozasportowych motywacji do uprawiania sportów ekstremalnych, a konkretnie wspinaczki górskiej, ze szczególnym uwzględnieniem jej aspektów duchowych i emancypacyjnych. Wychodząc od przyjrzenia się historii sportu, jego obecnej roli w kulturze oraz zaprezentowaniu współczesnego modelu duchowości autorka stawia pytanie o to czy potrzeby duchowe mogą realizować się za pośrednictwem ekstremalnych aktywności. Na potrzeby tego jakościowego badania posłużono się hermeneutyczno-fenomenologicznym paradygmatem badawczym i przeprowadzono 8 godzinnych wywiadów z profesjonalnymi i półprofesjonalnymi wspinaczami. Analiza rozmów wykazała istnienie wielu duchowych doznań związanych z tego rodzaju sportem - pojawianie się odmiennych stanów świadomości i stanu optymalnego doświadczenia (flow). Wspinaczka okazała się również być źródłem niesamowitej motywacji do rozwoju samoświadomości oraz do zmian w spostrzeganiu świata i rozumienia wolności. Główny wniosek z badań dotyczył wielofunkcyjności wspinania oraz jego potencjału do katalizowania duchowych potrzeb w sposób dostosowany do XXI wieku.The aim of this study is to explore non-sport motivations for practicing extreme sports, specifically mountain climbing, with particular emphasis on its spiritual and emancipatory aspects. Taking a look at the history of sport, its current role in culture and presenting the contemporary model of spirituality, the author asks whether spiritual needs can be realized through extreme activities. For this qualitative study, a hermeneutical-phenomenological research paradigm was used and 8 hour-long interviews with professional and semi-professional climbers were conducted. The analysis of the conversations showed the existence of many spiritual experiences related to this type of sport - the emergence of altered states of consciousness and the state of optimal experience (flow). Climbing also turned out to be a source of incredible motivation to develop self-awareness and to change the perception of the world and understanding of freedom. The main finding of the research was the multifunctionality of climbing and its potential to catalyze spiritual needs in a 21st century fashion