Nabataean, Roman and Byzantine settlement system in the At-Tafilah Governorate, Jordan.

Praca podejmuje próbę opisu i analizy systemu osadniczego, który funkcjonował na terenie dzisiejszego gubernatorstwa At-Tafilah w Jordanii na przełomie er i był związany z aktywnością państwa Nabatejczyków, Imperium Rzymskiego oraz Cesarstwa Bizantyjskiego. Mapowanie stanowisk w oparciu o kryteria chronologiczne i typologiczne pozwoliło wyróżnić pewne centra osadnictwa, skupione głównie w dolinach rzek epizodycznych (wadi) i w bliskości szlaków handlowych, biegnących na osi północ-południe omawianej prowincji. Analiza uwidoczniła również zmiany, jakie zachodziły w tym systemie z biegiem czasu i postawiła pytania o ich naturę oraz właściwy zasięg. Zebrane dane, które posłużyły do przeprowadzenia analizy, opierają się głównie na wynikach badań powierzchniowych, nie tak skutecznych jak metody wykopaliskowe w określaniu wieku i przeznaczenia badanych struktur. Mimo to udało się uchwycić pewien obraz zmieniającej się z biegiem czasu osadniczej sieci i wskazać punkty najdłużej zasiedlone (np. Tuwaneh). Największą grupę stanowisk na terenie At-Tafilii, stanowią założenia o charakterze militarnym, które pilnowały porządku na szlakach handlowych i pustynnej granicy na wschodzie.The aim of this paper is to describe and analyse the settlement system of archaeological sites in At-Tafilah Governorate in Jordan, in the Nabataean, Roman and Byzantine times. Sites mapping based on chronological and typological criteria allowed to distinguish certain settlement centres, concentrated mainly in the valleys of episodic rivers (wadi) and in the vicinity of trade routes running on the north-south axis of the province. The analysis also showed the changes that have occurred in this system over time and posed questions about their nature and scope, although the analysis is based on information mainly delivered by survey projects, not excavations which could have delivered more trustworthy data. Nevertheless, it was possible to capture a certain image of the network of settlements that has been changing over time and to indicate the longest inhabited sites (e.g. Tuwaneh). However, the largest group of sites are the military facilities that kept order on trade routes and the desert border in the East