Dietary habits and knowledge about dietary recommendations of hemodialysis patients due to chronic kidney disease

Wstęp: Przewlekła choroba nerek jest coraz częściej występującą chorobą przewlekłą. Dzięki zastosowaniu coraz nowszych technik leczenia nerkozastępczego choroba ta nie jest wyrokiem śmierci dla pacjentów. Najczęściej stosowaną techniką jest hemodializa. Zastosowanie równolegle z nią i z leczeniem farmakologicznym leczenia żywieniowego znacząco poprawia stan pacjentów. Stosowanie zaleceń dietetycznych przez pacjentów hemodializowanych stanowi bardzo ważny element terapii oraz zapobiega wielu zaburzeniom.Cel pracy: Głównym celem niniejszej pracy było sprawdzenie nawyków żywieniowych pacjentów hemodializowanych przewlekle z powodu przewlekłej choroby nerek, a także skontrolowanie stanu ich wiedzy w zakresie zaleceń dietetycznych stosowanych w czasie dializoterapii.Materiał i metody: Badaniem objęto pacjentów Centrum Dializ Fresenius NephroCare w Krakowie, którzy poddają się zabiegom hemodializy z powodu przewlekłej choroby nerek. Grupa liczyła 111 osób – 58 mężczyzn oraz 53 kobiety. W badaniu wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego. Narzędzie stanowił autorski kwestionariusz ankiety umożliwiający zbadanie nawyków żywieniowych, przestrzeganie zaleceń dietetycznych oraz poziom wiedzy w tym zakresie. Dzięki zastosowaniu skali SNAQ możliwym stało się określenie odżywienia respondentów.Wyniki: Prawie wszyscy ankietowani otrzymali informacje dotyczące zasad żywienia w okresie leczenia hemodializami. Stwierdzono, iż największą trudność dla ankietowanych stanowiły ograniczenia płynowe, z którymi osoby zamieszkujące duże miasta radziły sobie dużo lepiej niż osoby mieszkające w mniejszych miastach i wsiach. Pozostawanie w związkach miało pozytywny wpływ na przestrzeganie zaleceń dietetycznych pomimo postrzegania ograniczeń dietetycznych za bardziej uciążliwe. Lepsza sytuacja materialna ankietowanych korelowała z lepszym przestrzeganiem zaleceń dietetycznych tak samo, jak znajomość tych zaleceń. Respondenci spożywali mniej posiłków niż jest to zalecane i podjadali pomiędzy posiłkami. Ich dieta bogata była w mięso, warzywa, owoce i produkty mleczne. Wzrost wieku wiązał się ze zmniejszeniem przestrzegania zaleceń dietetycznych oraz wzrostem poczucia gorszości. Znaczna większość respondentów była dobrze odżywiona.Wnioski: Zauważono, iż funkcja edukacyjna pracowników stacji dializ, w której przeprowadzono badania była na wysokim poziomie, co związane było z przekazywaniem pacjentom informacji na temat zasad żywienia. Wiedza na ten temat przekładała się na wysokie wyniki testu wiedzy w tym zakresie. Przekazana wiedza nie wpływała natomiast na brak błędów żywieniowych respondentów. Zbyt często podjadali oni pomiędzy posiłkami, a ich dieta była bogata w mięso. Wykazano także, iż zamieszkanie w dużym mieście, a co za tym często idzie, wyższy status materialny, mają silny dodatni związek z przestrzeganiem zaleceń dietetycznych. Dodatkowo pozostawanie w związkach miało pozytywne skutki w stosowaniu się do zaleceń dietetycznych, a wsparcie rodziny w chorobie powodowało lepsze samopoczucie pacjentów.Introduction: Chronic kidney disease is an increasingly common chronic disease. Due to deployment of more and more new techniques of renal replacement therapy, this disease is not a death sentence for patients. The most common technique is hemodialysis. The use of dietary treatment in parallel with it and with pharmacotherapy significantly improves the condition of patients. Application of dietary recommendations by hemodialyzed patients is a crucial part of therapy and prevents many disorders.The aim of study: The main target of this study was to check the eating habits of patients with chronic hemodialysis due to chronic kidney disease, as well as to check their knowledge of dietary recommendations used during dialysis.Materials and methods: The research included patients of the Fresenius NephroCare Dialysis Center in Cracow, who undergo hemodialysis procedures due to chronic kidney disease. The group consisted of 111 people – 58 men and 53 women. The diagnostic survey method was used in the study . The research tool was a proprietary questionnairethet allowed for the examination of eating habits, compliance with dietary recommendations and the level of knowledge in this area. Thanks to the application of the SNAQ scale it has become possible to determine the nutrition state of the respondents.Results: Almost all respondents received information on dietary principles during hemodialysis treatment. It was found that the greatest difficulty for the respondents was the fluid restrictions, which people living in large cities coped with much better than those living in smaller towns and villages. Staying in a relationships has had a positive effect on compliance with dietary recommendations, despite the fact that dietary restrictions were perceived as more oppressive. The better material situation of the respondents correlated with better observance of dietary recommendations as well as knowledge of these recommendations. Respondents ate fewer meals than recommended and snacked between meals. Their diet was rich in meat, vegetables, fruits and dairy products. The increase in age was associated with a decrease in compliance with dietary recommendations and an increase in the sense of inferiority. The vast majority of respondents were well nourished.Conclusion: It was noted that the educational function of the employees in the dialysis station where the research was conducted was at a high level, which was related to the provision of information to patients on the principles of nutrition. Knowledge of the subject translated into high results of the knowledge test in this area. However, the knowledge provided did not affect the lack of dietary mistakes at the respondents. Too often they ate between meals and their diet was rich in meat. It has also been shown that living in a big city and therefore often a higher material status, has a strong positive relationship to compliance with dietary recommendations. In addition, relationships have had a positive effect in following dietary recommendations and family support in the disease has resulted in a better mood of patients