Development, regression and rebuilding of railways in Austrian Galicia from XIX to XXI century

Praca ukazuje główne problemy związane z rozwojem (od XIX do drugiej połowy XX wieku), regresem (od drugiej połowy XX do początku XXI wieku) i odbudowy (od drugiej dekady XXI wieku) galicyjskich i polskich kolei, aż do czasów współczesnych.W każdym z rozdziałów starano się poruszyć najważniejsze kwestie dotyczące nie tylko samej kolei, ale i pokazać ludzi: podróżujących, inżynierów, robotników, architektów oraz budynki i konstrukcje wzniesione bądź zaprojektowane przez nich: stacje, mosty, tunele, lokomotywy parowe bądź elektryczne.Pierwszy rozdział w układzie chronologicznym mówi o okresie galicyjskim. Pomimo problemów różnego rodzaju, od drugiej połowy XIX do początku XX wieku zbudowano większość głównych i lokalnych linii kolejowych. Do dziś wytyczone przez nie korytarze transportowe są używane, co świadczy o ich trwałości. W rezultacie koleje umożliwiły gospodarczą modernizację Galicji.Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę po I wojnie światowej w 1918 roku, duża część dawnej Galicji weszła w skład nowego tworu państwowego. Niestety, wielu problemów nie udało się rozwiązać w okresie międzywojennym.Następnie, po zakończeniu II wojny światowej, w okresie rządów komunistycznych narastały trudności kolei. Wytworzyło się także przekonanie, które z czasem stało się coraz bardziej popularne – kolej jest przestarzała, a środkiem transportu przyszłości – samochód i transport kołowy. M.in. dlatego od lat 80. XX wieku podejmowano, w obliczu coraz gorszych wyników ekonomicznych, próby „optymalizacji” stanu posiadania kolei poprzez likwidację części tras kolejowych. Miało to dalekosiężne negatywne konsekwencje dla wszystkich.W rezultacie na początku XXI wieku (już po upadku systemu komunistycznego w 1989 roku) kolej w dawnej Galicji była w bardzo złej kondycji. Dopiero wymagania Unii Europejskiej umożliwiły, dzięki dotacjom, poprawę stanu infrastruktury. Jednak do tego czasu wiele tysięcy kilometrów tras w całej Polsce zostało zamkniętych.Podsumowując, można stwierdzić, że do rangi cudu urasta fakt przetrwania kolei, a dzięki inwestycjom unijnym, rządowym i samorządowym ten rodzaj transportu ma szansę stać ważną częścią systemu komunikacji.Work shows main problems and issues connected with: development (from XIX to second half of XX century), regression (from second half of XX century to the beginning of XXI century) and rebulding (from second decade of XXI century) of Galician railways and later, Polish State Railways (Polish abbreviation: PKP - from 1926) to present time.Every chapter and part says not only about crucial historical facts, but also try to wider the point of view by presenting people: travellers, engineers, workers, architects and buildings or constructions created by them: stations, bridges, tunnels, steam/electric locomotives.First, in chronological order, is time of Austrian Galicia. Despite all kind of problems, during second half of XIX century and the beginning of XX century main and local lines was constructed. Today they are still in use as planned in original route, which prove the great value itself. Railways fastened in some way, economic modernisation of that land.As Poland regained independence after World War I in 1918, huge part of former Galicia went inside new country. But old problems still remained. Until World War II only small part of planned railways was built.Later, in XX century (during communist regime after World War II) we can see difficulties and belief that supremacy of cars is near by. So, in order to preparation, it was useful (in practice from 80. of XX century) to dismantling railways. As a result huge regression occured, not caused by two world wars and huge changes of countries on this land but also by railways economic failure. It had negative consequences for everyone.At the beginning of XXI century (after collapsing of communism in 1989) railways in former Galicia were in very bad shape. Luckily, demandings of European Union to rebuilding railways by european funds created new possibilities. Railways survived, but thousands kilometres of tracks in Poland were close down.In conclusion, we can say today it is almost a miracle that railways still exist and thanks to investments (cooperation of EU, local and central government) this mean of transport can be again an important part of public transportation