Male Gay Performance Over the Last Decade in Poland. From the Presented Subject to the Epistemic Entity

Praca ma na celu zbadanie współczesnej tożsamości kulturowej homoseksualnych mężczyzn w drugim dziesięcioleciu dwudziestego pierwszego wieku w kontekście polskim. Wybrane przykłady tekstów kultury z pola teatru, filmu i performansu służą autorowi za przyczynę do refleksji nad przemianami w sposobie ukazywania gejów w kraju: od przedmiotowego przedstawiania do wytwarzania nowej podmiotowości epistemicznej. W tekście przytoczono trzy główne pola problemowe: konstruowanie gejowskich archiwów i przeszłości; współczesne funkcjonowanie homoseksualistów przy użyciu kategorii heteronormy i homonormy; przyszły epistemiczny podmiot i możliwości „queerowej” utopii jako innego sposobu myślenia. Wychodząc od teorii performatywnych aktów mowy Johna Langshawa Austina oraz teorii płci biologicznej i płci kulturowej Judith Butler, autor zastanawia się nad kulturowymi, społecznymi i politycznymi siłami wpływającymi na jednostkę homoseksualną. Rozpoczęcie wywodu od klasycznych dla performatyki tekstów, pozwala przejść do refleksji nad oddziałującą w teraźniejszości historią na przykładzie wystawy „Potęga sekretów” Karola Radziszewskiego, spektaklu „Lubiewo” w reżyserii Piotra Siekluckiego (2011) oraz performansów artystycznych Przemka Branasa. Ramą dla tej części jest koncepcja archiwów i „performatywnych resztek” zaczerpnięta od Rebecci Schneider i Diany Taylor. W dalszej części, autor zastanawia się nad problemem normatywności i jej opresyjnością dla współczesnej jednostki na podstawie filmu „Płynące wieżowce” w reżyserii Tomasza Wasilewskiego (2013) oraz spektakli „Anioły w Ameryce” w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego (2007) i „An Ongoing Song” Szymona Adamczaka (2019). Postrzeganie normatywności i nienormatywnośći oraz mechanizmu piętnowania z tego rozdziału zostają przytoczone przy użyciu myśli takich badaczy, jak: Lisa Duggan, David Halperin, Erving Goffman, Magda Szcześniak, Didier Eribon. Dzięki temu fragmentowi, autor przechodzi do rozpatrzenia nowego sposobu podmiotowego opowiadania o homoseksualizmie, a tym samym możliwości dostrzeżenia przyszłego espistemicznego podmiotu i stworzenia „queerowej” utopii w myśl José Estebana Muñoza. Przykładem nowego spojrzenia dla autora jest spektakl „Żaby” w reżyserii Michała Borczucha (2018).The aim of this paper is to examine the contemporary cultural identity of homosexual men in the second decade of the twenty-first century in the Polish context. Selected examples of cultural texts from the field of theatre, film and performance art serve the author as a reason to reflect of the changes in the way gays are portrayed in this country: from the subject presentation to the production of new epistemic entity. The paper considers three main problem fields: construction of gay archives and the past; contemporary functioning of homosexuals within the categories of heteronorms and homonorms; future epistemic subject and possibilities of queer utopia as a different way of thinking. Starting from the theory of performative speech acts of John Langshaw Austin and the theory of Judith Butler’s sex and gender, the author reflects on the cultural, social and political forces affecting the homosexual individual. Beginning the argument from classical texts for performance studies, allows him to reflect on the impact of history on the present day. The examples he invokes are the exhibition "The Power of Secrets" by Karol Radziszewski, the theatre show "Lubiewo" directed by Piotr Sieklucki (2011) and artistic performances by Przemek Branas. The framework for this part is the concept of archives and "performance remains" taken from Rebecca Schneider and Diana Taylor. In the next part, the author wonders about the problem of normativity and its oppression for a modern homosexuals based on the movie "Floating Skyscrapers" directed by Tomasz Wasilewski (2013) and the performances "Angels in America" directed by Krzysztof Warlikowski (2007) and Szymon Adamczak’s "An Ongoing Song" (2019). The perception of normativity and abnormality and the mechanism of stigmatization from this chapter are quoted using the thoughts of such researchers as: Lisa Duggan, David Halperin, Erving Goffman, Magda Szcześniak, and Didier Eribon. In the last fragment of this paper, the author proceeds to considering a new way of looking at homosexuality, and thus the possibility of seeing the future espistemic entity and creating a queer utopia from the works of José Esteban Muñoz. The example of this new look is the play "Frogs" directed by Michał Borczuch (2018)