Informational autonomy as an element of taxpayer's right to privacy

Celem pracy magisterskiej zatytułowanej „Autonomia informacyjna jako element prawa do prywatności podatnika” było omówienie roli prawa do zachowania autonomii informacyjnej i przedstawienie form dopuszczalnej ingerencji oraz mechanizmów ochrony podatnika przed naruszeniami tego prawa, a także zjawiska dysproporcji informacyjnej na korzyść organów podatkowych. W pierwszej części pracy przedstawiono konstytucyjne podstawy prawa do prywatności i autonomii informacyjnej podatnika. Wykazano, iż autonomia informacyjna jest uprawnieniem ugruntowanym w polskim porządku prawnym, a wszelkie formy ingerencji muszą spełniać przesłanki dopuszczalności ustanowione w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i ustawach szczególnych. Przedstawione zostały także aktualne tendencje w międzynarodowej polityce podatkowej, których celem jest jak największa transparentność informacyjna oraz współpraca międzynarodowa w zakresie wymiany danych służąca zmniejszeniu przypadków nieprzestrzegania prawa podatkowego. W drugiej części przedstawiono przewidziane w polskim prawie formy ingerencji w autonomię informacyjną podatnika w postaci pozyskiwania, gromadzenia i udostępniania jego danych. Omówiono poszczególne działania organów podatkowych oraz wykazano, iż aktualny stan prawny tworzy dysproporcję informacyjną na korzyść organów. W ostatniej części omówiono mechanizmy ochrony podatnika, które mają służyć przeciwdziałaniu niedopuszczalnej ingerencji w autonomię informacyjną oraz eliminowaniu jej skutków. Przedstawiono ponadto proponowane zmiany mające na celu ułatwienie ochrony interesów podatników, które ocenić należy pozytywnie. Wskazano także przypadki nadużywania przyznanej ochrony przed podatników.The aim of the Master's thesis entitled "Informational autonomy as an element of taxpayer's right to privacy" was to elaborate on the role of the right to maintain informational autonomy and to present the forms of permissible interference and mechanisms of protecting the taxpayer against infringements of this right, as well as to discuss the phenomenon of information disproportion in favour of tax authorities. The first part of the thesis presents the constitutional basis of the right to privacy and informational autonomy of the taxpayer. It was shown that informational autonomy is a right established in the Polish legal system, and all forms of interference must fulfil the conditions of admissibility established in the Constitution of the Republic of Poland and in specific acts. It also presents current trends in international tax policy, the aim of which is to maximize the transparency of information and international cooperation in the field of data exchange aimed at reducing cases of non-compliance with tax law. The second part presents the forms of interference with the taxpayer's informational autonomy provided for in the Polish law in the form of obtaining, collecting and disclosing data. It discusses the individual activities of tax authorities and shows that the current legal situation creates an information disproportion in favour of the authorities. In the last part, the mechanisms of taxpayer protection are discussed; they are intended to counteract unacceptable interference in informational autonomy and its effects. Moreover, the final part proposes changes facilitating the protection of taxpayers' interests, which should be assessed positively. Additionally, it demonstrates cases of abuse of the granted protection against taxpayers