Global Vagueness of Legal Language and Judicial Discretion.

W niniejszej pracy zaprezentuję i omówię koncepcję globalnej nieostrości prawa. Koncepcja ta odnosi się do pojęć które używane są w aktach prawnych, wyrokach, czy pracach dogmatyczno-prawnych. Przewodnią ideą tej koncepcji jest przekonanie o innym, niż związek z językiem naturalnym, źródłach nieostrości w prawie. Argumentuję więc w kontrze do Harta i jego tezie o związku między językiem naturalnym (potocznym) a prawnym. Hartowi poświęcona będzie pierwsza część pracy. W ramach prezentowanej przeze mnie koncepcji źródło nieostrości wynika ze sposobu w jaki funkcjonuje język prawny. Funkcją języka naturalnego jest komunikacja, natomiast funkcją języka prawnego jest regulowanie. Na znaczenie pojęć prawnych, w konsekwencji, składają się nie tylko potoczne znaczenia ze słowników, ale przede wszystkim orzeczenia sądowe i poglądy doktryny. Argumentuję, że słowa nie mają znaczenia bez kontekstu, na który w prawie składają się wspomniane przeszłe orzeczenia oraz sam przypadek, który ma być prawnie zanalizowany. Staram się podważyć dotychczas obowiązującą koncepcję wykładni literalnej, jako wykładni polegającej na semantycznej analizie znaczeń pojęć (przepisu, normy) przy użyciu słownika. Staram się zrozumieć znaczenie wykładni literalnej poprzez umieszczenie jej w ramach sporu o granice semantyki i pragmatyki w filozofii języka. Literaliści twierdzą, że gotowy sąd powstaje już na poziomie semantycznej analizy, bez konieczności odwoływania się do kontekstu, który jedynie może zmieniać znaczenie, ale nie konstytuować go. Z drugiej strony, Kontekstualiści twierdzą, że na poziomie literalnego znaczenia otrzymujemy jedynie „semantyczny potencjał”. Dopiero po uzupełnieniu go o elementy kontekstu (poprzez procesy pragmatyczne jak saturacja) otrzymujemy pełen sąd. Wynikiem rozważań jest wskazanie, że do wykładni literalnej można podchodzić bardziej liberalniej, niż głosi tp tradycyjny pogląd. Ta liberalna koncepcja opiera się na założeniach Kontekstualistów, czyli stwierdzeniu, że nie ma wykładni bez kontekstu i słownik jest notorycznie niewystarczająca. Efektem badań lingwistycznych jest stworzenie słownika, który ma oddawać znaczenia potoczne. W prawie również jest podobny słownik, który ustanawiają sędzie - w przeciwieństwie jednak do lingwistek, sędzie znaczenia projektują. Wszystko ku chwale niezdeterminowania i sędziowskiej dyskrecji.The aim of the thesis is to present and explain the term “global vagueness” of law. The coined phrase refers to concepts that are used in legal drafts, statues and dogmatic papers. The main idea behind the conception of “global vagueness” is a conviction that the thing that determines meaning and reference of legal concepts is not the natural language (of laymen). As a result, I argue opposed to Hart (to whom I devote the first part of the thesis) that the vagueness in law has its source not in natural language but in a way we use the concepts itself. If a function of natural language is to communicate some ideas and thoughts, then the function of legal language is to regulate something. So the meaning of legal language consists not only of common meanings (as in dictionaries) but mainly of the way we interpret the law, the views of legal doctrine and past judicial judgments. I argue that there is no meaning without the context that is composed of mentioned judgments, dogmatic views and the very case that is to be resolved. I challenge the dominant conception of the literal meaning and literal interpretation understood as semantic and dictionary analysis of the given words. I put legal interpretation in the context of the literalism-contextualism debate in the philosophy of language. Literalists state that you can construct a full proposition without any contextual components, as literalists in law. On the other hand, contextualists state that on the literal level there is only a semantic potential of meaning. Only after fulfilling the semantic potential with a contextual process (as saturation, disambiguation, and semantic transfer) can you have a full-blood proposition. The output of my argumentation is more liberal conception, that is founded not on a dictionary, but the context of a given case - as inspired by contextualism in the philosophy of language. If a dictionary is an effect of linguistic proceeding (description of usage), then in law we have a „legal dictionary”. The analogon of linguists in law are judges which set the meaning of legal terms. Everything in praise of legal indeterminacy and judicial discretion