Efficiency of tax collection - the problem of the tax gap

Wpływy do budżetu z tytuły podatku VAT stanowią jeden z jego najważniejszych składowych. Z tego powodu kluczowe dla państwa staje się zapewnianie jak najbardziej skutecznej ściągalności podatku VAT. Problem luki podatkowej pojawia się we wszystkich gospodarkach świata, dlatego też należy wprowadzać do systemu podatkowego rozwiązania pozwalające na jego uszczelnianie. Celem niniejszej pracy jest określenie poziomu luki podatkowej w Polsce oraz zbadanie w jaki sposób organy podatkowe w tym kraju działają w zakresie uszczelniania systemy podatkowego w szczególności w odniesieniu do podatku VAT. Praca składa się z czterech rozdziałów. Pierwszy rozdział stanowi podstawę teoretyczną rozważań na temat podatków oraz przyczyn powstawania luki podatkowej. Rozdział drugi przybliża ramy prawne podatku VAT w Unii Europejskiej oraz Polsce. Zawiera on również charakterystykę najczęściej spotykanych przestępstw związanych z podatkiem VAT. Kolejny, trzeci rozdział opisuje metody zaimplementowane w Polsce w celu uszczelnienia ściągalności podatku VAT z podziałem na działania legislacyjne, systemowe oraz administracyjne. Ostatni, czwarty rozdział przedstawia analizę danych dotyczących luki VAT w krajach Unii Europejskiej i ogólną sytuację Polski na ich tle. W dalszej części rozdziału oceniono również skuteczność metod opisanych w rozdziale trzecim. Na tej podstawie zauważono, że sytuacja Polski w odniesieniu do ściągalności podatku VAT poprawia się, jednakże działania organów podatkowych w dalszym ciągu są jeszcze niewystarczające i wymagają zmian.VAT receipts to the budget are one of its most important components. For this reason, it is crucial for the state to peanize how to collect VAT more effectively. The problem of the tax gap appears in all economies of the world, which is why it is necessary to introduce into the tax system solutions allowing for its tightening. The aim of this paper is to determine the level of the tax gap in Poland and to examine how the tax authorities in this country act to tighten the tax systems, in particular VAT. The work consists of four chapters. The first chapter provides the theoretical basis for the tax considerations and the reasons for the tax gap. The second chapter presents the legal framework for VAT in the European Union and Poland. It also contains characteristics of the most common VAT frauds. The next, third chapter describes the methods implemented in Poland to tighten the recoverability of VAT with a division into legislative, systemic and administrative actions. The last, fourth chapter presents the analysis of data on the VAT gap in the European Union countries and the general situation of Poland against their background. In the following section, the effectiveness of the methods described in chapter three is also assessed. On this basis, it was noted that Poland's situation about VAT collection is improving, but that the actions of the tax authorities are still insufficient and need to be amended