Identity and narration in film portraits of artists

Celem niniejszej pracy było przedstawienie i zdefiniowanie metod stosowanych przez reżyserów dla przedstawiania ekranowej postaci artysty. Praca została podzielona na trzy części. W pierwszej z nich podjęto próbę definicji artysty w ujęciu nauk społecznych i humanistycznych w celu zidentyfikowania najważniejszych cech działalności artystycznej jako jedności procesu twórczego i osobowości twórcy. Na przykladzie dwóch filmów wyodrębniona została strategia klasycznego przedstawiania artystów, którą cechuje linearna bogata chronologia, bagatelizacja oraz dominacja pozytywnych cech charakteru artysty. Udało się wyciągnąć wnioski, że korzystanie z chronologii liniowej i świadome „przechodzenie” reżysera przez wszystkie główne etapy życia artysty z pewnością przyczynia się do stereotypizacji i projektowania mitu o postaci artysty.Druga część pracy została poświęcona analizie filmów, które przełamują koncepcję artysty jako człowieka o nadprzyrodzonych możliwościach, pokazując go w odmienny sposób. Przedstawiono w niej sposób konstruowania kontrstrategii (pokazanie życia wybitnej jednostki w nie tradycyjny sposób po to, by obalić istniejący mit o konkretnej jednostce i o artystach jako takich), a także skutki danej strategii i jej wpływ na wydźwięk artystyczny dzieła. Drugi rozdział dał nam możliwość szerszego spojrzenia na postać artysty dzięki wybranej perspektywie feministycznej i dotknięciu problemu zaburzeń psychicznych oraz ich wpływu na twórczość artysty. Opisany został fenomen kształtowania kobiecej tożsamości artystycznej, a także związek między zdrowiem psychicznym a twórczą ekspresją u kobiet. W trzecim rozdziale wyodrębniono zostało nowe sposoby kreowania postaci artysty, pozwalające na przybliżenie się ku autentyczności świata artysty. Przedstawiono filmy, w których następuje podwojenie potencjału artystycznego przekazu dzięki skupieniu się na pokazywaniu aktu twórczego bądź też wplecenie aktu twórczego w postać twórcy, umożliwiające bliższe poznanie charakteru dzieł artysty i świata, w których te dzieła mogły powstać. Dzięki skomplikowanej impresjonistycznej narracji niektórych filmów, niejednoznaczności przedstawianych postaci, udowodniono, że nie jest obowiązkowym zastosowanie na ekranie niektórych schematów, uruchamiających fabułę i ułatwiających odbiór zarówno jak filmu, jak i całokształtu postaci artysty.The purpose of this work was to present and define methods used by directors to portray the artist's screen character. The work has been divided into three parts. In the first of them, an attempt was made to define the artist in terms of social sciences and humanities in order to identify the most important features of artistic activity as a unity of the creator's creative process and personality.On the example of two films, a strategy of classical representation of artists was distinguished, which is characterized by a linear rich chronology, trivialization and the dominance of positive traits of the artist's character. It was possible to draw conclusions that the use of linear chronology, as well as the director’s conscious "passing" through all the main stages of the artist's life certainly contributes to the stereotyping and designing the myth about the artist's character.The second part of the work is devoted to the analysis of films that break the concept of the artist as a person with supernatural possibilities, showing him in a different way. The way of constructing counter-strategy (showing the life of an outstanding individual in a non-traditional way in order to abolish the existing myth of a specific individual and artists as such) as well as the effects of a given strategy and the artistic overtone of a work are presented. The second chapter gave us an opportunity to look more broadly at the artist's character thanks to the chosen feminist perspective and to the problem of mental disorders and their impact on the artist's output. The phenomenon of shaping the female artistic identity as well as the relationship between mental health and creative expression in women has been described.In the third chapter, new ways of creating the artist's character have been distinguished, allowing the artist's world to be closer to the authenticity of the artist. In the films that are presented the artistic potential of the message is doubled thanks to focusing on showing the creative act or embedding the creative act in the form of the creator, enabling closer acquaintance with the character of the artist's and the world's works in which these works could be created.Thanks to the complicated impressionistic narrative of some films, the ambiguities of the characters depicted have proven that it is not obligatory to use some patterns that run the story and facilitate the reception of both the film and the overall character of the artist