The effects of activation of stereotype on selected aspects of the phonetics of a foreign language

W ostatnich latach przybiera na znaczeniu rola imigrantów w Polsce. W związku z tym, nasileniu mogą ulegać różne zjawiska społeczne, włączając w to wzajemne stereotypy grup etnicznych. Stereotypy posiadają szersze oddziaływanie niż tylko to sprowadzające się do decyzji i opinii ich nosicieli – świadomość bycia postrzeganym przez pryzmat tego typu również niesie ze sobą konsekwencje dotyczące zmiany zachowania oraz stosunku do grupy własnej. Jednym z możliwych, wyrazistych wyznaczników przynależności do grupy będzie sposób posługiwania się mową. W przypadku jakościowych i stałych dla grupy zmian w produkcji języka mówi się o zjawisku akcentu (Laurence, 2013).Badanie ma na celu zmierzyć, czy akcent, sprowadzony tutaj do konkretnych cech fonetycznych, ulega zmianie, lub czy zachodzą innego rodzaju zmiany jakościowe w produkcji mowy w warunkach aktywacji stereotypu. Zastosowane metody nie wykazały istotnych różnic dla języka angielskiego pomiędzy grupami z aktywowanymi stereotypami pozytywnymi i negatywnymi, jednak udało się wskazać różnice na poziomie behawioralnym i poznawczym. Osoby zagrożone stereotypem gorzej odpowiadały na pytania odnośnie czytanego tekstu, zaś badani z aktywowanym pozytywnym stereotypem częściej prosiły o możliwość przygotowania się do wykonania zadania, co potencjalnie zwiększało ich szansę na sukces. Obie grupy zaś różniły się od kontrolnej w aspekcie deklarowanej identyfikacji ze swoją grupą. Szereg dodatkowo zbadanych zmiennych niezależnych, w tym test Wielkiej Piątki, wykazał istotne statystycznie zależności. Hipoteza badawcza nie została potwierdzona, jednak w ramach przyjętej metody istnieją szczątkowe dowody pokazujące różnicę w wymowie konkretnych dźwięków języka obcego między grupami.The study explores and takes advantage of the fact, that the number of residents with a different mother tongue rapidly increased in Poland throughout the last decade. The largest group seems to be particularly threatened by the over-generalised beliefs about themselves. The hypothesis was made, that the stereotypes that they may be experiencing while living abroad can also extend to the language production aspect. Therefore, in order to check it, different stereotypes were activated experimentally in order to collect and compare speech samples. The group has largely recruited from the company that had an entry condition of speaking fluent English, therefore this domain was expected to matter significantly for the subjects.The method was simplified to a comparison of vowels and creating individual vowel diagram for each speaker. The diagrams were compared by the polygonal area they have covered on a coordinate system, created by apposing first and second vowel formant frequencies. No statistically significant differences were noted, however, a set of additional tests, including the Big Five personality traits questionnaire, was made in order to examine also behavioural and cognitive disparities. Several of them were noted, i.a. influence of group variant on the correctness of answers, attitudes towards the in-group and quality of preparation before fulfiling the task. Personality facets seem to matter in aspects such as accuracy and flow of speech as well as precision of answers given in a short test. Some evidence was gathered, confirming different production of a particular vowel depending on group variant and can be a good starting point to further research on the topic