Archaeology as a tool to investigate Holocaust

Celem niniejszej pracy jest analiza roli jaką w badaniu zbrodni Holokaustu odgrywa archeologia. Przez dziesięciolecia jej zastosowanie było dyskusyjne, ze względu na destrukcyjny charakter tej dziedziny badawczej. Żydowskie prawo halachiczne prawie całkowicie zakazuje ekshumacji i naruszania ciała ludzkiego, w związku z czym zakładanie wykopów w miejscach związanych z Szoa było niezwykle utrudnione. Zmianę przyniósł rozwój nowoczesnych, nieinwazyjnych form prospekcji takich jak georadar czy metoda elektromagnetyczna. Dzięki temu archeologia stała się jedną z wiodących dziedzin dających możliwość analizy miejsc, w których ślady zbrodni próbowano zacierać lub o których przez lata zapomniano. W niniejszej rozprawie poruszono kwestie możliwości i ograniczeń badawczych archeologii Holokaustu a także przybliżono najważniejsze projekty badawcze ostatnich dziesięcioleci.The aim of that paper is to analyze the role of Holocaust archaeology in examining the Shoah. Through decades the use of archaeology was limited, due to its destructive character, contradicting with Jewish halakha law almost completely prohibiting exhumation or disturbance of human remains. Thanks to development of modern, noninvasive methods of archaeological prospection, like GPR, it is possible to conduct studies without endangerment of buried bodies. Archeology has risen to be one of the leading disciplines allowing researchers to study the crime of the Holocaust, proven especially useful on sites where traces has been covered up by the Nazis or in places which are abandoned and forgotten. This paper focuces on possibilities and limitations of Holocaust archaeology as well as on the most significant research projects conducted through last decades