John Muir – life, work and impact on conservation and preservation of wilderness in the United States of America, 1849-1914

John Muir był amerykańskim pisarzem, naturalistą, wędrownikiem, odkrywcą, botanikiem, glacjologiem i działaczem ruchu na rzecz ochrony i zachowania środowiska w Stanach Zjednoczonych. Urodzony i wychowany w Szkocji emigrował ze swoją rodziną do Stanów Zjednoczonych w 1849 roku do Wisconsin, gdzie po raz pierwszy zetknął się z dziewiczą naturą amerykańskiego Pograniczna. W czasie swojego życia odbywał liczne długie, często samotne, wyprawy przez amerykańską głuszę. Szczególnie upodobał sobie okolice doliny Yosemite w paśmie górskim Sierra Nevada w Kalifornii. Yosemite stało się głównym przedmiotem jego badań, a relacje ze swoich eksploracji opisywał w licznych dziennikach, listach i publikacjach. Przedmiotem pracy jest właśnie jego twórczość, której analiza ma na celu przybliżyć sylwetkę postaci Muira jako miłośnika natury, jego filozofię i poglądy, które przerodziły się w 25-letnią walkę o zachowanie pewnych obszarów dzikiej przyrody na Zachodnim Wybrzeżu. Muir zapisał się na kartach historii przede wszystkim jako orędownik na rzecz powstania Parku Narodowego Yosemite. Praca składa się z trzech części: pierwszy rozdział przybliża tło historyczne rodzącego się ruchu na rzecz ochrony środowiska w Stanach Zjednoczonych oraz tło ideologiczne, które miało znaczący wpływ na twórczość i działalność Muira – prąd myślowy transcendentalizmu. Drugi rozdział jest częścią analityczną, prezentującą znaczną część twórczości Muira i precyzującą jego strukturę duchową i ideologiczną. Trzeci rozdział również opiera się na interpretacji licznych tekstów napisanych przez bohatera pracy, ale też przedstawia jego historyczne dokonania, uzupełniając tym samym jego życiorys.John Muir was an American writer, naturalist, wanderer, explorer, botanist, glaciologist and advocate for conservation and preservation of the American environment,. Born and raised in Scotland, he emigrated with his family to the United States of America in 1849 and settled in Wisconsin, where he experienced primeval nature of the American Frontier for the first time. During his life time he made multiple long and frequently solitary excursions through the American wilderness. He especially took a fancy of the Yosemite Valley in the mountain range of Sierra Nevada. The Yosemite bacame his main object of study end exploration, which he reported in his numerous journals, letters and articles. The subject of this thesis is his literary work, which brings closer, through thorough analysis, his character as a nature lover, his philosophy and views, which turned into a 25-year-long fight for preservation of certain parts of American wilderness on the Pacific Coast. Muir essentially made history as a spokesperson for creation of the Yosemite National Park. The paper consist of three parts: the first chapter introduces historical background of the developing conservation movement in the United States of America and also ideological context, which had a strong impact on Muir’s work – transcendentalism. The second section is the analytical part of a great part of Muir’s literary work that specifies his spiritual and ideological mind. The third chapter also operates on many of his articles and essays, but also presents his historical accomplishments, that perfectly completes his biographical account