The abuse of rights by a minority shareholder in joint-stock company

Przedmiotem pracy jest analiza występujących w polskim prawie instytucji dotyczących spółki akcyjnej, które mają na celu ochronę uzasadnionych interesów akcjonariuszy mniejszościowych, a które mogą zostać wykorzystane w sposób sprzeczny z ich celem społeczno-gospodarczym bądź zasadami współżycia społecznego. Praca stanowi próbę przeanalizowania użyteczności ogólnego zakazu nadużycia prawa dla przeciwdziałania powyżej opisanym działaniom. Ponadto celem rozprawy jest również wskazanie innych obowiązujących rozwiązań szczególnych w tym zakresie, a także sformułowania postulatów de lege ferenda.Właściwe badania zostały poprzedzone zawartymi w rozdziale pierwszym ustaleniami wstępnymi, takimi jak przytoczenie konstrukcji instytucji nadużycia prawa, opisanie zakresu stosowania przepisów kodeksu cywilnego dla spraw uregulowanych w kodeksie spółek handlowych i omówienie problematyki praw mniejszości. W kolejnych rozdziałach wybrane prawa podlegają analizie pod kątem ich charakteru, motywów i sposobów nadużywania, a także sposobów przeciwdziałania nadużyciom. Przedmiotem rozdziału drugiego jest prawo żądania zwołania walnego zgromadzenia akcjonariuszy, trzeciego – prawo żądania powołania rewidenta ds. szczególnych, a czwartego – prawo zaskarżania uchwał walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Ponadto w rozdziale piątym omówiona została instytucja przymusowego wykupu akcji, stanowiąca środek wykluczenia akcjonariusza mniejszościowego ze spółki.Zasadniczą metodą badawczą jest metoda dogmatyczna polegająca na interpretacji wybranych przepisów ustaw z uwzględnieniem poglądów doktryny wyrażonych w komentarzach, monografiach, glosach i artykułach, a także analiza orzecznictwa sądowego.The subject of the thesis is the analysis of institutions existing in Polish law and concerning a joint-stock company, which are aimed at protecting the legitimate interests of minority shareholders, and which may be utilized in a manner contrary to theirs socio-economic purpose or principles of social coexistence. The thesis is an attempt to analyze the usefulness of the general ban on abusing rights for preventing the activities described above. Moreover, the dissertation’s aim was to indicate other specific solutions to this issue, as well as to formulate de lege ferenda proposals.The proper research was preceded by the preliminary findings contained in the first chapter, such as presenting general abuse of rights clause, describing the scope of application of the Civil Code provisions for matters regulated in the Commercial Companies Code and discussing the issues of minority rights. In subsequent chapters, selected rights are analysed in terms of their nature, the motives and methods of abuse, as well as the ways to counteract abuse. The second chapter concerns a right to demand convening a general meeting of shareholders, the third – a right to request the appointment of auditor for special matters, and the fourth – a right to bring a lawsuit against resolutions of the general meeting of shareholders. The fifth chapter discusses squeeze out, which is a mean of exclusion a minority shareholder from the company.The basic research method is a dogmatic method consisting in the interpretation of selected provisions of legal acts, taking into account the views of literature expressed in commentaries on law, monographs, judicial glosses to rulings and scientific articles, as well as the analysis of rulings