The author's right to control the manner of using the work

Tematyka prawa do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu, pomimo że uprawnienie to było przedmiotem rozważań doktryny już w okresie międzywojennym, a zostało wprowadzone do polskiego systemu prawnego przeszło 20 lat temu, zdaje się być pomijana (poza nielicznymi wyjątkami) przez współczesne piśmiennictwo. Zupełnie niesłusznie nie cieszy się tak wielkim zainteresowaniem doktryny, jak choćby prawo do autorstwa czy prawo do integralności utworu. Tymczasem, jak się okazuje, problematyka uprawnienia z art. 16 pkt 5 pr. aut., którego sformułowanie pozornie nie budzi wątpliwości, jest niezwykle szeroka i zawiła oraz z pewnością może być interesująca nie tylko dla podmiotów, których aktywność jest przedmiotem prawa autorskiego, jak również dla osób zainteresowanych zgłębianiem charakteru i istoty ciekawych instytucji prawnych, występujących w polskim ustawodawstwie.Celem pracy jest próba kompleksowego przedstawienia zagadnień związanych z prawem do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu. Uwzględniono także określenie jego praktycznego znaczenia dla ochrony praw twórcy, wraz z podaniem przykładowych sytuacji, w których ma ono zastosowanie. Pierwszy rozdział pracy dedykowany jest analizie normy ogólnej z art. 16 pkt 5 pr. aut., traktującej o prawie twórcy do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu. Rozdział omawia jej genezę, określa istotę oraz zawiera próbę scharakteryzowania jej treści.Przedmiotem kolejnej części pracy są uprawnienia twórcy, będące emanacjami prawa z art. 16 pkt 5 pr. aut., znajdującymi się zarówno w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych (art. 60 pr. aut., art. 73 pr. aut.) oraz w prawie budowlanym i w prawie zamówień publicznych - wraz ze wskazaniem podobieństw i różnic w uregulowaniu instytucji nadzoru autorskiego przez wspomniane akty prawne. Rozdział wyjaśnia również kwestię wyłączenia omawianego prawa w stosunku do programów komputerowych.Trzecia część pracy skupia się na uprawnieniach autora, które są komplementarne do prawa do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu. Przedstawiono w niej prawo dostępu do dzieła oraz uprawnienie twórcy do odkupienia od nabywcy oryginalnego egzemplarza utworu plastycznego w celu zapobieżenia przed jego zniszczeniem. Ta część dysertacji omawia tematykę umownego określenia sposobów wykonywania nadzoru autorskiego. Rozdział uzupełnia próba nakreślenia granicy pomiędzy dozwolonymi zachowaniami właściciela egzemplarza utworu w stosunku do dzieła, a takimi, które w konsekwencji mogą doprowadzić do naruszenia autorskich praw osobistych, w tym w szczególności uprawnienia z art. 16 pkt 5 pr. aut.W części czwartej niniejszej pracy omówiony został wpływ prawa do nadzoru nad sposobem korzystania na umowy zawarte z nabywcą autorskich praw majątkowych lub licencjobiorcą, w szczególności na możliwość odstąpienia od nich lub ich wypowiedzenia przez twórcę w określonych przez ustawę sytuacjach.Ostatni rozdział skupia się na wybranych zagadnień, odnoszących się do nadzoru autorskiego, lub uprawnień będących jego emanacją lub uzupełniających go, znajdujących się w obcych ustawodawstwach, co pozwala na komparatystyczne spojrzenie na zagadnienia ujęte w pracy.The subject matter of the author's right to control the manner of using the work, although that it had been considered by scholars even in the interwar period and it was introduced to the polish legal system almost 20 years ago, nowadays, it seems to be overlooked (with few exceptions) by the contemporary literature. Unfortunately, it is not as popular as for instance the right to be an author of the work or the right to have the contents and form of the author's work inviolable and properly used. Meanwhile, as it is turning out, the subject matter of the author’s right from art. 16 p.5 of the polish copyright act (p.c.a.), in which the wording seems to be clear, however, it is an extremely wide-reaching and complicated act. It can without doubt, be interesting not only for the people whose activity is the subject of the copyright law, but also for those who are really fond of reading about curious legal institutions in the polish legal system. The main aim of the thesis is the attempt to make a complex presentation of problems regarding the right to control the matter of using the work. Throughout the thesis, has been taken into consideration also the determination of its practical meaning for the protection of author’s rights with presenting situations when this right could be applied.The first chapter is dedicated for analyzing the general rule from art. 16 p. 5 p.c.a. stating that the author has the right to control the manner of using the work. We can find its genesis, nature and characteristics.The subject of the following part of the thesis is author’s rights which could be considered as expanded for the right from art. 16 p.5 p.c.a., located in the polish copyright act (art. 60 p.c.a. and art. 73 p.c.a.), in the polish construction act and in the polish public procurement act – together with pointing out differences and similarities in regulation of the discussed legal institution in those acts. The chapter explains also the subject of excluding the application of this right to the computer programs.The third part of the thesis focuses on the author’s entitlements which are complementary to the right to control the manner of using the work. The right to access to work and the right to re-purchase the original copy of the artistic work in order to prevent it from being destroyed, have been presented there. This part of the dissertation tries to draw the right line between lawful using of the copy of the artistic work by its owner and unlawful actions which can lead to the infringement of the author’s moral rights, in particular the right from art. 16 p.5 p.c.a. In the third part, the influence of the right to the manner of using the work on the agreements concluded with the acquirer of the author's economic rights or the licensee have been discussed. In particular this chapter focuses on the possibility of renouncing or terminating the agreement by author in specific situations.The last chapter takes into account different issues, regarding the author’s inspection or complementary rights to the right from art. 16 p. 5 p.c.a. included in foreign legislations, which enables for a comparative point of view on the matter discussed