Impact of land use changes on the physico-chemical properties of soils as examplified by Olchowiec in Beskid Niski Mts.

Celem pracy było określenie wpływu zmian użytkowania ziemi na morfologię i właściwości fizyczno-chemiczne gleb. Badania opierały się na przykładzie łemkowskiej wsi Olchowiec w Beskidzie Niskim. Na przełomie lat 40. i 50. XX wieku doszło tam do gwałtownych zmian w strukturze zagospodarowania terenu, co było wynikiem działań wojennych oraz przesiedleń miejscowej ludności w skali masowej. Odkrywki glebowe zostały wykonane na dwóch powierzchniach badawczych. W skład pierwszej wchodziły 3 stanowiska: stary las bukowy oraz dwa stanowiska w przeszłości użytkowane rolniczo: wtórny las sosnowo-brzozowy oraz pastwisko. Druga powierzchnia badawcza obejmowała pastwisko, niegdyś użytek rolny oraz pole orne. Na podstawie pobranych próbek z poziomów genetycznych gleb oraz metodą objętościową (na głębokości 0-40 cm, co 10 cm) przeprowadzono analizy laboratoryjne: oznaczono pH, zawartość całkowitą węgla i azotu, skład granulometryczny oraz gęstość objętościową .Wyniki badań wykazują, iż zmiany użytkowania ziem mają znaczący wpływ na morfologię oraz chemizm pokrywy glebowej. Czynnikami, które oddziaływują na intensywność zjawiska są przede wszystkim czas oraz stopień przekształcenia szaty roślinnej. Największe zmiany zachodzą do 30 cm głębokości gleby. Najbardziej widocznymi przeobrażeniami są: powstawanie nowych poziomów genetycznych oraz zwiększenie gęstości objętościowej gleby na głębokości 20-30 cm.The study’s purpose was to determine the impact of land use changing on the morphology and physico-chemical properties of soils. Surveys was based on the example of Lemko village Olchowiec in Beskid Niski Mts.. In the 40. and 50. of XX century there had been massive changes in the structure of the land use. It was the result of warfare and huge population resettlements. Soils outcrops was done in two research areas. In the first one there was 3 pits: the old beech forest and two pits that had been used as a farmland before the II World War: now there are replestinig pine forest and pasture. The second are contains the pasture as well, earlier used as a arable land and the agricultural field. Bulk samples was taken from soil genetic horizons in depth 0-40 cm, once every 10 cm and they were analyzed pH, total carbon and nitrogen content, soil texture, and bulk density. Research results show that changes in the land use have a significant impact on morphology and soil chemistry. Factors that mostly influence on phenomenon intensity are time and degree of transformation of the plant cover. The biggest changes can be seen up to 30 cm of soils depth. Most visible changes are formation new genetic horizons and soil bulk density increasing in level 20-30 cm