Diligent searches of rights-holders in the context of the orphan works issue

Niniejsza praca poświęcona jest problematyce utworów osieroconych, ze szczególnym uwzględnieniem procesu starannego poszukiwania podmiotów uprawnionych z tytułu autorskich praw majątkowych. Problem utworów osieroconych jest jednym z najistotniejszych wyzwań stojących przed prawem autorskim w dwudziestym pierwszym wieku. Materia ta stała się przedmiotem szerokiej debaty na arenie międzynarodowej, a w ostatnich latach także w Polsce, w związku z nowelizacją ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wprowadzającą możliwość korzystania z utworów osieroconych w ramach instytucji dozwolonego użytku. We wstępie do niniejszej pracy przedstawiona została definicja utworów osieroconych, przyczyny powstania opisywanego problemu i jego skala, a także zaprezentowano działania podjęte w Unii Europejskiej w celu regulacji przedmiotowej problematyki, które doprowadziły do przyjęcia dyrektywy 2012/28/UE w sprawie niektórych dozwolonych sposobów korzystania z utworów osieroconych. W dalszej części pracy opisano różne modele rozwiązań prawnych w zakresie korzystania z utworów osieroconych z odwołaniem do regulacji istniejących w innych państwach. Rozdział III pracy dotyczy modelu starannego poszukiwania, jaki został przyjęty w polskiej ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Analizie poddane zostały m.in. kwestia podmiotu przeprowadzającego poszukiwania oraz wymaganych kryteriów dla ich przeprowadzenia, takich jak dobra wiara i staranność działań.W rozdziale IV zaprezentowano wybrane problemy praktyczne mające związek z procesem poszukiwań podmiotu uprawnionego. Zaliczyć do nich należy m.in. kwestię wygaśnięcia statusu utworu osieroconego oraz odpowiedzialności za poszukiwania przeprowadzone niestarannie lub w złej wierze. Na zakończenie podjęto próbę oceny przyjętych przepisów oraz odpowiedzi na pytanie, jaki model rozwiązań prawnych w zakresie problematyki utworów osieroconych byłby najlepszy, biorąc pod uwagę cele, jakim służyć ma przyjęta regulacja.This master’s thesis is concerned with the concept of orphan works in copyright law. A major emphasis is put especially on the process of diligent search for rights-holders of such works.The issue of orphan works is one of the most crucial challenges for copyright law in the 21st century. It has become apart of abroad debate worldwide. This subject matter has sparked a debate in recent years also in Poland. This is due to the amendment to the Polish Act on Copyright and Related Rights, which introduced the institution of permitted use of orphan works. In the introduction to this thesis there are such elements described as the definition of orphan works, the scale and the causes of the orphan works issue as well as the actions taken by the European Union institutions in order to establish the legal framework for the use of orphan works. These actions haven finally led to the adoption of the directive 2012/28/EU of the European Parliament and of the Council on certain permitted uses of orphan works. In the following part of this thesis, various types of legal frameworks for the use of orphan works are presented, including foreign legislations. The third chapter is concerned with the model of diligent search for rights-holders introduced in the Polish Act on Copyright and Related Rights. In this chapter, the author analyses such matters as the entities conducting diligent searches, and the criteria for their execution, i.e. the prerequisite of good faith and the degree of diligence. In the fourth chapter, the author presents a number of practical issues connected with the process of diligent search. These issues include, for instance, the expiry of the orphan work status and the liability for search for rights-holders which were conducted negligently or in bad faith. In the last part of the thesis, the amendment to the Polish Act on Copyright and Related Rights in the scope of orphan works is judged. The author also tries to answer the question of which model of diligent search for rights-holders would be the most appropriate, taking into account the purpose of the described regulation