Attentional set-shifting as the base of creative thinking

Proces twórczy, prowadzący do wytworzenia nowych i wartościowych produktów, może być analizowany jako składający się z podstawowych procesów poznawczych. Celem niniejszych badań było sprawdzenie, czy przerzutność uwagi (attentional set-shifting) może być uznana za poznawczy korelat procesu twórczego. W tym celu przebadano studentów różnych kierunków (N=128), którzy wykonali zadanie poznawcze mierzące przerzutność uwagi, dwa zadania mierzące myślenie dywergencyjne oraz dwa – mierzące myślenie konwergencyjne. Dodatkowo pomiarowi poddano także poziom inteligencji płynnej i skrystalizowanej. Badanie pokazało, że przerzutność uwagi związana jest z wykonaniem zadania sprawdzającego zdolności wglądowe oraz giętkością rozumianą jako zdolność do wytwarzania pomysłów z różnych kategorii. Dodatkowo wykazano pozytywny związek inteligencji z twórczością (zarówno myśleniem dywergencyjnym jak i konwergencyjnym) oraz pozytywny, choć słabszy, związek myślenia dywergencyjnego i konwergencyjnego. Na podstawie wyników przypuszcza się, że myślenie dywergencyjne i konwergencyjne są procesami niezależnymi, ale jednocześnie komplementarnymi, współdziałającymi w toku rozwiązywania problemów twórczych oraz że przerzutność uwagi pełni ważną rolę w procesie generowania różnorodnych pomysłów, będącym jednym z pierwszych etapów twórczego rozwiązywania problemów.The creative process, which leads to the new and valuable products, could be analyzed as consisting basic cognitive processes. The aim of this research was to verify if attentional set-shifting could be recognized as the cognitive basis of creative process. Students from different faculties (N=128) completed the cognitive task which assessed shifting, two divergent thinking tests and two convergent thinking tests. Additionally, there were assessed fluid intelligence and crystallized intelligence of the participants. The study showed that shifting is connected with the results of insight task and thinking flexibility, understood as an ability for providing diverse ideas from different categories. Additionally, the positive connection between intelligence and creativity (both divergent and convergent thinking) and the positive, although weaker, connection between divergent thinking and convergent thinking were found. The findings support the claims that divergent and convergent thinking are independent but complementary processes, which coexist during solving creative problems and that shifting is engaged during the process of diverse ideas generation, which is one of the firsts stages during creative problem solving