The evolution of the life's model of the women in the city in the second half of XIX century. Croatian example

Niniejsza praca dotyczy modelu życia mieszkanki miasta w II połowie XIX wieku na terenach Chorwacji i Slawonii, przy czym skupiam uwagę głównie na kobietach pochodzących ze średniej i wyższej warstwy społecznej. Staram się w niej odpowiedzieć na pytania: jakie czynniki miały wpływ na ewolucję tego procesu? Jakie wartości, wymagania i normy zachowań społecznych zawierały się w jego ramach? Czy ewolucja modelu kobiety była działaniem zmierzającym do zachowania określonego porządku społecznego? Dla przeprowadzenia badań niezbędne było zdefiniowanie pojęć, którymi posługuję się przy analizie tekstów źródłowych: model, rola społeczna, a także kilku terminów pomocniczych, które odnoszą się do realiów analizowanych przeze mnie terenów, a także wprowadzają w kontekst historyczny pracy, np.: ludność miejska oraz mieszczaństwo. Model charakteryzuję m.in.: jako rodzaj doświadczenia zbiorowego, proces doboru – selekcji odpowiednich wartości i norm społecznych. Zakładam również, że nie istnieje jeden model wspólny różnym grupom społecznym (w kontekście mojej pracy – różnym warstwom społecznym).Praca składa się z czterech rozdziałów. Pierwszy z nich opisuje kontekst historyczny opisywanych terenów, niektóre z procesów, mających wpływ na sytuację, w jakiej zostanie osadzona bohaterka pracy – kobieta z miasta. Najważniejszym elementem w tej części pracy było dla mnie wskazanie czynników, które miały największy i najbardziej wyraźny wpływ na kształtowanie modelu życia mieszkanki miasta. Kolejne trzy rozdziały, to próba prześledzenia tego jakie wartości i normy były charakterystyczne dla poszczególnych etapów życia kobiety (dzieciństwo, panieństwo oraz małżeństwo). Próba weryfikacji wymogów, jakie były stawiane przedstawicielkom płci pięknej, jest trudna, możliwa tylko w niektórych przypadkach, wymaga przeprowadzenia analizy z użyciem nowych narzędzi badawczych. Praca nie ma charakteru porównawczego (w odniesieniu do innych terenów), nie wyczerpuje również tematyki, która jest bardzo złożona, jest jednak przyczynkiem do podjęcia badań nad historią społeczeństwa czy kobiety na terenach chorwackich, która jest właściwie nieobecna w polskiej historiografii.Topic of my Master's Thesis applies to the model of life of the female residents of the cities in Croatia and Slavonia in the second half of XIXth century, emphasising role of women from the middle and upper class. In my Master thesis I'm trying to answer following questions: What features influenced evolution of the model of women's life? What values, requirements and standards of social behaviour were contained within it? Was the evolution of female model a process aimed to maintain a certain social order? In order to carry out my research I had to define the terms I used, analyzing the source texts: model, social role, as well as several auxilliary terms related to the analyzed regions that also bring in the historical context of the work, eg.: the urban population and the middle class. I'm describing the model as a kind of collective experience, process of selection of certain values and social norms. I'm also assuming that there is no common model for different social groups (different social classes).My thesis consist of four chapters. First chapter describes the historical context of analyzed regions and processes that influenced situation of the female residents of the cities. The most important element in this part of the text was indentifying the most important factors which influenced the model of life of women living in the cities. The next three chapters are focused on values and norms which were characteristic of the different stages of a woman's life (childhood, virginity and marriage). Verification of requirements for female in this historical period and geographical area is difficult and requires the use of new research instruments. My Master's Thesis is non-comparative (in relation to other geographical areas). It doesn't exhaust the topic, which is very complex, however, is a contribution to undertake research on the history of society and women in Croatia, which is virtually absent in the Polish historiography