Contemporary tourism and portraits of traveling people

Wyjazdy w celach turystycznych odgrywają w obecnych czasach rolę istotną, jak jeszcze nigdy dotąd. Dowodem na to są m. in. liczne dane statystyczne, z których wynika, iż odsetek światowej populacji, który stanowią osoby podróżujące, stale rośnie. Coraz większe znaczenie turystyki wpływa na warunki życia we współczesnym świecie zarówno na poziomie kolektywnym (gospodarka, polityka), jak i jednostkowym (tożsamość, styl życia). Niniejsza praca jest próbą szerszego spojrzenia na współczesną turystykę, czyli zobrazowania jej prawideł oraz scharakteryzowania cech ogromnej grupy społecznej, jaką są osoby podróżujące. Praca podzielona została na dwie części. Pierwszą z nich stanowi kontekst teoretyczno-opisowy, czyli m. in. przegląd literatury przedmiotu oraz danych zastanych związanych ze współczesną turystyką. W obrębie tej części wyróżniono trzy rozdziały. Rozdział I: „Rola i charakter turystyki we współczesnym świecie” – rozdział ten rozpoczynają refleksje na temat dwóch kategorii socjologicznych, a mianowicie „stylu życia” oraz „czasu wolnego”, które stanowią fundament pod rozważania na temat turystyki. Następnie przedstawione zostały dane statystyczne dotyczące różnych aspektów związanych ze współczesną turystyką, zarówno dla Polski, jak i całego świata. Na końcu rozdziału poświęcono uwagę dwóm kwestiom, które również są istotne z perspektywy tematu pracy, a mianowicie finansowemu wymiarowi współczesnej turystyki oraz zjawisku „przymusu podróżowania”. Rozdział II: „Turysta niejedno ma imię” – niniejszy rozdział stanowi rozważania na temat obecnych w literaturze definicji turystyki oraz turystów. Przedstawione zostały w nim również liczne klasyfikacje rodzajów turystyki oraz typologie turystów, które świadczą o złożoności tego obszaru życia społecznego. Rozdział III: „Spotkanie międzykulturowe jako socjologiczna istota turystyki” – w tym rozdziale rozważany jest najważniejszy z socjologicznego punktu widzenia aspekt turystyki, a mianowicie kontakty międzykulturowe z udziałem osób podróżujących. Temat ten poprzedzony został wyjaśnieniem terminów „kontakt społeczny” oraz „komunikacja międzykulturowa”. W rozdziale poruszono również problematykę kolonializmu oraz jego wpływu na obecne kontakty pomiędzy reprezentantami różnych kultur, a także podkreślono istotne znaczenie kompetencji międzykulturowych. Rozdział kończą refleksje na temat pułapek i etycznych dylematów związanych z turystyką. Druga część pracy ma charakter analityczny i zawiera jeden rozdział. Rozdział IV: Badania własne- Na początku pracy nad niniejszym tekstem została stworzona typologia osób podróżujących, w której wyróżniono trzy typy idealne: Turystę „all inclusive”, Turystę z ambicjami oraz Podróżnika. Celem badań własnych była weryfikacja owej typologii a także odkrycie, w jaki sposób współczesną turystykę postrzegają ci, którzy ją tworzą. Badania zostały przeprowadzone przy użyciu dwóch metod: case study, w którym obiektem badań byli respondenci będący odzwierciedleniem wymienionych typów, oraz indywidualnych wywiadów pogłębionych z osobami podróżującymi. Niniejszy rozdział zawiera konceptualizację badań oraz przedstawienie uzyskanych wyników. W konceptualizacji opisane zostały informacje na temat zastosowanej metodologii. Wyniki badań oparte zostały na analizie wypowiedzi respondentów, która pozwoliła na wysnucie wniosków oraz weryfikację hipotez badawczych.Touristic trips play nowadays an important role, as never before. This is evidenced, among other things, by numerous statistics, which show that the proportion of the world's population which constitute traveling people, is constantly growing. The increasing importance of tourism affects the conditions of life in the modern world, both at the collective level (economy, politics) and the individual (identity, lifestyle). This paper is an attempt to broader view of contemporary tourism, which illustrate its rules and characterize the features of a huge social group, which are traveling people.This paper was divided into two parts. The first one is a theoretical-descriptive context, that is, inter alia, a review of literature and existing data associated with contemporary tourism. Within this section distinguishes three chapters:Chapter I: ‘The role and nature of tourism in the modern world’ - the aim of the considerations contained in this chapter is to provide an information about contemporary tourism. However, at the beginning of this part, there are reflections about two sociological categories, namely ‘lifestyle’ and ‘free time’, which are the foundation for analysis of tourism. Then, there are presented statistical data on various aspects of contemporary tourism, both for Poland and the entire world. At the end of the chapter the attention is devoted to two issues that are also important from the perspective of the subject of the thesis, namely the financial dimension of contemporary tourism and the phenomenon of ‘traveling pressure’. Chapter II: ‘The tourist has many names’ - this chapter is a reflection on the definition of tourism and tourists that are found in the literature. There are also presented the numerous classifications of tourism and typologies of tourists, which testify to the complexity of this area of social life.Chapter III: ‘Intercultural meeting as a sociological essence of tourism’ - in this section there is considered the most important, from a sociological point of view, aspect of tourism, namely intercultural contacts with the participation of traveling people. This subject was preceded by an explanation of the terms ‘social contact’ and ‘intercultural communication’. Another issue raised concerned the colonialism and its impact on the existing contacts between representatives of different cultures. There is also highlighted the importance of intercultural competences. Chapter ends with a reflections on the pitfalls and ethical dilemmas related to tourism.The second part of the thesis is analytical in nature and contains one chapter:Chapter IV: Personal research At the beginning of the work on this thesis there was created the typology of traveling people, which distinguishes three ideal types: Tourist ‘all inclusive’, Tourist with ambitions and the Traveler. The aim of the research was to verify the typology and to explore how contemporary tourism is perceived by those who create it. The research were carried out using two methods: case study, in which the object of the research was the respondents who are a reflection of these types, and in-depth interviews with traveling people. This section consists of two distinct parts. The first one is conceptualization, which includes information about the research methodology. The second one is presentation of the findings, which were based on the analysis of respondents' answers and which made it possible to draw conclusion and hypotheses verification