The role of animals in the beliefs and rituals of the population of the Przeworsk culture

Niniejsza praca poświęcona jest roli zwierząt w wierzeniach i obrzędowości ludności kultury przeworskiej. Chronologicznie obejmuje cały okres trwania omawianej kultuy, tj. młodszy okres przedrzymski, okres rzymski i wczesną fazę okresu wędrówek ludów. Najważniejsze pytania, na które odpowiada praca to: jaką rolę pełniły zwierzęta w wierzeniach i obrzędowości ludności kultury przeworskiej? Czy pełniły one taką samą rolę jak w innych kulturach środkowoeuropejskiego Barbaricum? Gdzie należy szukać genezy tych tradycji? Zwierzęta w kulturze przeworskiej są obecne zarówno w szeroko rozumianej kulturze duchowej, jak i sztuce. Kości zwierząt występują na różnych typach stanowisk omawianej jednostki, tj. w miejscach kultu określanych jako sanktuaria, na osadach i cmentarzyskach. Poświadczona jest także zoomorficzna plastyka figuralna, wśród której wyróżniono kilka kategorii zabytków tj. naczynia zdobione ornamentyką zoomorficzną, naczynia z uchami zoomorficznymi, naczynia o kształcie przypominającym zwierzęta oraz pełnoplastyczne figurki zwierzęce. Praca wzbogacona jest o ilustracje przedstawiające plany stanowisk oraz materiał zabytkowy.This work is devoted to the role of animals in the beliefs and rituals of the population of the Przeworsk culture. Chronologically it covers the entire duration of the discussed culture: the younger Pre-Roman period, the Roman period and the early phase of the Migration Period. The main questions to which the work is trying to answer are: what role animals played in the beliefs and rituals of the population of the Przeworsk culture? Is it the same as in other Central European cultures of the time? Where should one look for the origins of these traditions? Animals in the Przeworsk culture are present both in the art and spiritual context. Animal bones are found in various types of archaeological sites of discussed unit, i.e. in places of worship known as sanctuaries, on settlements and cemeteries. Zoomorphic figurative plastics are also present in the Przeworsk culture and divided into several categories, i.e. vessels decorated with zoomorphic ornaments, vessels with zoomorphic handles, vessel in a shape that resembles animals and zoomorphic figurines