The relationship between time perspectives, subjective well-being and acceptance of disability of young adults suffering from a physical disability.

STRESZCZENIEPrzedmiotem niniejszej pracy jest poszukiwanie związku i opisanie wpływu, jaki orientacja temporalna wywiera na satysfakcję z życia oraz akceptację inwalidztwa wśród osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Orientacja czasowa ma związek z tym, w jaki sposób postrzegamy siebie i świat, jak postępujemy w życiu codziennym i jak kształtujemy plany na przyszłość. Została więc postawiona hipoteza, że jednym z istotnych czynników wpływających na różnice w odczuwanej satysfakcji z życia i akceptacji niepełnosprawności może być przeszłościowe, teraźniejsze, przyszłościowe zorientowanie czasowe danej osoby.W badaniach typu kwestionariuszowego wzięły udział 32 osoby w wieku od 19 do 30 lat (24 kobiety i 8 mężczyzn). Wszystkie poruszały się na wózkach inwalidzkich od urodzenia. Badani wypełniali następujące testy: Kwestionariusz Postrzegania Czasu Zimbardo (ZTPI), Skalę Satysfakcji z Życia Dienera i in. (SWLS) oraz Skalę Akceptacji Inwalidztwa Moniki Orkan-Łęckiej, która została adaptowana na potrzeby niniejszej pracy. Kwestionariusze zostały wysłane drogą internetową.Po przeprowadzeniu analizy statystycznej otrzymanych wyników za pomocą macierzy korelacji, jednoczynnikowej analizy wariancji oraz testu t-studenta, okazało się, że tylko przyszłościowa perspektywa czasowa istotnie koreluje (r=0,534; p=0,002) z satysfakcją z życia młodych niepełnosprawnych. Badania dowodzą także, że akceptacja niepełnosprawności jest czynnikiem powiązanym z satysfakcją z życia (p=0,039), jednak poszczególne perspektywy czasowe nie mają na nią wpływu. Statystyczne opracowanie wyników ujawniło również nieprzewidziane zależności: wśród badanych kobiet zanotowano niższy średni poziom satysfakcji z życia niż u badanych mężczyzn (p=0,018). Okazało się również, że wszystkie orientacje temporalne oprócz tej skoncentrowanej na przyszłości, są ze sobą skorelowane (p<0,05). Dyskusja koncentruje się na implikacjach wynikających z badania, które mogą zoptymalizować poziom życia osób niepełnosprawnych ruchowo. Zostały w niej także przedstawione ograniczenia, które mogły się przyczynić do uzyskania takich wyników.ABSTRACTThe purpose of this study is to investigate and describe the relationship between time perspectives, life satisfaction and disability acceptance amongst young adults who are dependent on wheelchairs for mobility. Our time perspective is linked to our perception of ourselves and of the world. It influences our day-to-day conduct and the way we shape the future. It was hypothesized that one of the important determinants of the level of the life satisfaction and the disability acceptance is one’s past, present or future time perspective.To examine the relationship mentioned over, 32 young people in the age bracket 19-30 were tested (24 women and 8 men). All of them have suffered a disability from birth. Three different methods were used: Zimbardo Time Perspective Inventory (ZTPI), Satisfaction with Life Scale by Diener et al. (SWLS) and an adapted version of Acceptance of Disability Scale (S.A.I.) by Monika Orkan-Łęcka. The questionnaires were sent out via the Internet.The statistical analysis was conducted using a correlation matrix, an univariate analysis of variance and t test for independent samples. It was discovered that only the future time perspective had an effect on the young adults’ life satisfaction (r=0,534; p=0,002). It was also discovered that disability acceptance was dependent upon life satisfaction (p=0,039). However, certain time perspectives did not have an influence on it. The revealed some unexpected results: amongst the group of women, the average level of life satisfaction was higher than this measured in the male group (p=0,018). What is more, all the time perspectives apart from the future one were interrelated (p