Psychological determinants of parental attitudes of mothers whose children are affected by autism and Down’s syndrome.

Niniejsza praca przedstawia badania dotyczące psychologicznych uwarunkowań postawy rodzicielskiej w grupie matek dzieci z autyzmem oraz matek dzieci z zespołem Downa. Narodziny niepełnosprawnego dziecka zmieniają dotychczasowe życie, wszystkie plany i nadzieje nagle stają się nieaktualne. Rodzice muszą zmierzyć się z tą nową, jakże bardzo trudną sytuacją. Rodzice dziecka z zespołem Downa natychmiast po urodzeniu zmierzają się z diagnozą, także specyficzny wygląd dziecka nieustannie im to przypomina. Rodzicom autysty rodzi się zdrowie dziecko, które w jakimś momencie rozwoju zatrzymuje się i zamyka w swoim wewnętrznym świecie. Jedno nadrzędne pojęcie – niepełnosprawność, jednocześnie zawiera w sobie dużą różnorodność, która wpływa na rodziców w różny sposób i specyficznie kształtuje styl rodzicielski. Podstawowe pytanie zadane w pracy brzmiało: jakie są psychologiczne uwarunkowania postawy rodzicielskiej z uwzględnieniem rodzaju niepełnosprawności dziecka? Metody zastosowane podczas badań miały na celu uzyskać odpowiedź na zadane pytania. Dotyczą one postaw rodzicielskich oraz psychologicznych zmiennych o charakterze egzystencjalnym. W badaniu zastosowano następujące metody: Skala postaw rodzicielskich – wersja dla matek M. Plopy, Kwestionariusz poczucia wolności T.M. Ostrowskiego, Skala pomiaru prężności (SPP – 25) N. Ogińskiej – Bulik, Z. Juczyńskiego oraz Kwestionariusz kryzysu w wartościowaniu P. Olesia. Badania zostały uzupełnione własną ankietą, dotyczącą danych formalnych. Zmienną wyjaśnianą jest postawa rodzicielska a zmiennymi wyjaśniającymi: odporność psychiczna, poczucie wolności, kryzys w wartościowaniu oraz dane formalna. Zmienną grupująca był rodzaj niepełnosprawności – autyzm i zespół Downa. Badania przeprowadzane były od września 2015 roku do kwietnia 2016 w kilku miastach: Krakowie, Zabierzowie, Jabłonce i Skawinie. Grupę badaną stanowiło 59 kobiet, posiadających dziecko z niepełnosprawnością. Każda z hipotez była testowana na poziomie istotności p < 0,05. Szczegółowa analiza statystyczna co prawda nie potwierdziła istotnej różnicy pomiędzy średnimi obydwu grup, pozwoliła jednak wykazać odmienne istotne korelacje w każdej z grup Wyniki badań ukazały dodatnią współzależność pomiędzy postawą nadmiernie wymagającą a odpornością psychiczną w grupie matek dzieci z zespołem Downa na poziomie istotności p = 0,011, natomiast w grupie matek dzieci z autyzmem takiego związku nie odnotowano. Wyłącznie w grupie matek dzieci z autyzmem potwierdził się natomiast związek pomiędzy postawą akceptacji - odrzucenia a danymi formalnymi, dokładniej sytuacją mieszkaniową p = 0,021. Matki z lepszą sytuacją mieszkaniową bardziej akceptują swoje dzieci. W grupie matek dzieci z autyzmem dostrzeżono, że wraz ze wzrostem poczucia znaczenia swojej woli matki te są bardziej determinowane w działaniu (p = 0,034) i otwarte na nowe doświadczenia (p = 0,030) w porównaniu do matek dzieci z zespołem Downa, u których nie wykryto takiej współzależności. Badania w ramach tej pracy magisterskiej dostarczają cennych wskazówek, co leży u podłoża zachowań matek dzieci z niepełnosprawnościami: autyzmem oraz zespołem Downa oraz mogą być inspiracją do dalszych badań w tym obszarze.This thesis presents the research concerning psychological determinants of parental attitude in two groups: the former consists of mothers whose children have autism and the latter of mothers whose children have Down’s syndrome. When a disabled child is born, the life parents have led before changes, all previous plans and hopes are no longer valid. Parents have to deal with this new and very difficult situation. Parents of a child with Down’s syndrome face the diagnosis straight after the child is born, moreover the child’s particular physical characteristics constantly remind them about his genetic condition. At some point in time the development of a child, who was born healthy, stops and the child hides in his inner autistic world. One essential concept – disability means also diversity which influences parents in different ways and shapes a particular parental style. The primary question posed in this thesis was: what are the psychological determinants of parental attitude with considering the type of a child’s disability?The main purpose of the methods used in the research was to find the answer to the questions which concern parental attitudes and psychological variables of existential nature. The following methods were applied: The Scale of Parental Attitudes – Mothers’ Version by M. Plopa, The Sense of Freedom Questionnaire by T. M. Ostrowski, The Scale of Measuring Resilience by N. Ogińska – Bulik, Z. Juczyński and Crisis in Evaluating Questionnaire by P. Oleś. The research was complemented with my own questionnaire on some formal data. The variable which was explained was parental attitude and variables which were explaining were: mental toughness, sense of freedom, crisis in evaluating and formal data. The grouping variable was the type of disability – autism and Down’s syndrome.The research lasted from September 2015 to April 2016 in a few cities: Krakow, Zabierzow, Jablonka and Skawina. The group which was examined consisted of 59 women who have a disabled child.Each hypothesis was tested on significance level p< 0,05. Although a detailed statistical analysis did not confirm a substantial difference between the averages of both groups, it helped to show distinct significant correlations in each group. The results show a positive correlation between overdemanding attitude and mental toughness in the group of mothers with children with Down’s syndrome on significance level p = 0,011. This correlation was not noticed in the group of mothers of autistic children. However, only in the latter group the correlation between acceptation-rejection attitude and formal data was confirmed, precisely the housing situation p = 0,021. Mothers with a better housing situation accept their children more. In the group of mothers with autistic children it was noticed that the more mothers were aware of the meaning of their will, the more they were determined to act (p=0,034) and open to new experiences (p = 0,030) in comparison with mothers of children with Down’s syndrome who did not show this correlation. The research conducted as a part of this thesis provide valuable information on what is the main cause of behavior of mothers whose children are affected with autism and Down’s syndrome. These results can be an inspiration for further research in this field