Correlates of resilience of nurses and primary teachers

Niniejsza praca dotyczy problematyki z zakresu psychologii zdrowia i psychologii pracy, a jej przedmiotem są korelaty odporności psychicznej pielęgniarek oraz nauczycieli pracujących w szkołach podstawowych. Celem pracy jest próba odpowiedzi na pytanie czy istnieje zależność pomiędzy odpornością psychiczną, a wybranymi zmiennymi takimi jak: wsparcie społeczne, subiektywnie odczuwany stres w pracy, styl radzenia sobie w sytuacji stresowej oraz poczucie własnej skuteczności , a także czy wybrane grupy zawodowe – pielęgniarki oraz nauczyciele ze szkół podstawowych różnią się poziomem odporności psychicznej oraz poziomem odczuwanego stresu, stylem radzenia sobie w sytuacji stresowej i poziomem własnej skuteczności. Grupa badanych składała się z losowo wybranych pielęgniarek pracujących w małopolskich szpitalach (n=45) oraz z nauczycieli pracujących w małopolskich szkołach podstawowych. Do badania wykorzystano następujące kwestionariusze: Skala Pomiaru Prężności SPP – 25, Skala Znaczenia Innych (SZI), Kwestionariusz do Subiektywnej Oceny Pracy (KSOP), Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych (CISS) oraz Skala Uogólnionej Własnej Skuteczności (GSES). Analiza statystyczna potwierdziła cztery z dziesięciu postawionych hipotez. Wyniki badań pozwalają stwierdzić, iż wsparcie społeczne, subiektywnie odczuwany stres w pracy oraz preferowanie stylu skoncentrowanego na zadaniu w radzeniu sobie w sytuacjach trudnych nie mają związku z poziomem odporności psychicznej. Z odpornością psychiczną związane są natomiast styl skoncentrowany na emocjach, styl skoncentrowany na unikaniu oraz poczcie własnej skuteczności. Okazało się, że styl skoncentrowany na emocjach koreluje z odpornością psychiczną ujemnie, natomiast styl skoncentrowany na unikaniu oraz poczucie własnej skuteczności korelują dodatnio. Nie wykazano różnic między badanymi grupami dotyczących poziomu odporności psychicznej oraz preferencji stosowania stylów radzenia sobie skoncentrowanego na zadaniu oraz skoncentrowanego na emocjach. Stwierdzono natomiast istotną różnicę dotyczącą stylu skoncentrowanego na unikaniu – pielęgniarki częściej niż nauczyciele radzą sobie z sytuacjami stresowymi poprzez unikanie, a szczególnie poprzez poszukiwanie kontaktów towarzyskich. Uzyskane wyniki świadczą także o różnicy między badanymi grupami w poziomie subiektywnie odczuwanego stresu w pracy (większy w grupie pielęgniarek) oraz poczucia własnej skuteczności (większa w grupie nauczycieli).This paper describes problematic aspects of industrial and health psychology and its correlates of resilience among nurses and primary school teachers. The aim of this thesis is to attempt to answer the question whether the relationship may occur between resilience and social support, subjective intensity of stress experienced at the workplace, a stress-coping style and sense of self-efficacy, but also whether chosen occupational classes like nurses and primary school teachers may differ when it comes to resilience and level of the sense of stress, level of stress coping and level of self-efficacy. The studied subjects were randomly chosen nurses working in hospitals and primary school teachers from the Malopolska provice (n=45). The study used the following questionnaires: Resilience Measurement Scale SPP – 25, Significant Others Scale (SOS), Subjective Assessment of Work Characteristics Questionnaire, Coping Inventory for Stressful Situations (CISS) and General Self-Efficacy Scale (GSES). Statistical analysis confirmed four of the ten hypotheses. Research results showed that social support, subjective intensity of stress experienced at the workplace and task-oriented style of coping with stress are not related to the level of resilience. Instead, resilience is related to emotion-oriented coping style, avoidance oriented coping style and sense of self-efficacy. The research showed that emotion-oriented coping style correlates with resilience negatively. Conversely, avoidance oriented coping style correlates positively. There were no differences between the studied subjects when it comes to the level of resilience and the preferences of task-oriented coping style and emotion-coping style. Instead, it was noticed a significant difference: the nurses more often than primary school teachers cope with difficult situations by avoidance oriented coping style especially by seeking social contacts. The results also demonstrate the difference between these two groups on the level of subjective intensity of stress experienced at the workplace, which was higher in nurses group, and level of self- efficiency, which was higher in primary school teachers group