Late medieval wooden castles from territory of Upper Silesia

Niniejsza praca poświęcona jest późnośredniowiecznym, drewniano-ziemnym założeniom obronnym, powstałym na obszarze Górnego Śląska. Ramy chronologiczne z jednej strony wyznacza połowa XIII wieku, kiedy to doszło do istotnych przemian w budownictwie obronnym i zaczęły powstawać pierwsze umocnione siedziby rycerskie. Z drugiej natomiast okolice roku 1530, gdy budownictwo rezydencjonalne wchodzi w epokę renesansu.Celem pracy było przeanalizowanie drewniano-zeimnych warowni, pod względem ich lokalizacji topograficznej, struktury osadniczej, formy i możliwych funkcji. Dokonano tego w oparciu o zebrane w literaturze przedmiotu wyniki dotychczasowych badań archeologicznych, archiwalne mapy oraz skany zdjęć skaningu lotniczego LIDAR. Tło porównawcze dla rozważań stanowią rezultaty studiów nad podobnymi obiektami z obszarów sąsiednich, głównie Królestwa Polskiego i Moraw.Uzyskane informacje pozwoliły sformułować wstępne ustalenia dotyczące trendów i przemian jakim podlegały mniejsze późnośredniowieczne obiekty obronne. Okazało się, iż rozwój drewniano-ziemnych umocnień przebiegał na Górnym Śląsku podobnie jak na terenach ościennych. Prawdopodobnie część warowni powstała później niż dotychczas sądzono. Aby to potwierdzić konieczne jest jednak przeprowadzenie kolejnych badań.The subject of this work are late middle ages fortress, made of wood and earth, which were erected in Upper Silesia. Chronological range is between the half of XIIIth century, when there has been a significant changes in military architecture, e.g. knights had started built fortified residences, and ca. year 1530, when renaissance had begun.The aim of this study was to investigate strongholds made of wood and earth, in terms of topographical localization, settlement structure, form, and purpose of their erection. The survey was conducted by analyzing published results of archaeological excavations, archival maps, and scans of photos from Light Detection and Ranging. Comparative background for discussion constitute results of research on similar fortifications from neighbouring areas, especially from territory of Kingdom of Poland and Moravia. The data collected during analysis allowed to formulate the preminary findings on changings in late medieval military architecture made of wood and earth. It turned out that development of wooden castles in Upper Silesia is similar to that in neighbouring areas. Presumably some fortresses were erected later than previously thought. Conducting furhter researches are nessesary to provide this supposition