The issue of hope in the philosophy of Józef Tischner

Niniejsza praca poświęcona jest zagadnieniu nadziei w dramatycznej filozofii Józefa Tischnera. Nadzieja, o której tutaj mowa, nie jest rozumiana jako zwykłe oczekiwanie. Nadzieja ma charakter aksjologiczny, orientowana jest zawsze na jakąś wartość, a także ze swej natury odprowadza do drugiego człowieka. Zawsze wyrasta z doświadczenia jakiegoś zła, a jej celem jest Dobro. Dobro może być jednak „przedmiotem manipulacji”, inny człowiek, ten, w którym pokładana jest nadzieja, może okazać się zdrajcą, złym człowiekiem. Stąd w zdradzonym, nierzadko zrozpaczonym człowieku pojawia się intuicja absolutnego, transcendentnego Dobra, takiego, które „nigdy nie zdradza”. Dlatego nadzieja wydaje się być tożsama z łaską, a jej istotny sens ma charakter metafizyczno – religijny. Dopiero tak pojęta nadzieja jest nadzieją dojrzałą, nadzieją, która nadaje ostateczny sens wszystkim „mniejszym”, konkretnym nadziejom (nadzieja przekazania życia, nadzieja społeczna).The following paper is devoted to the notion of hope in the philosophy of drama by Józef Tischner. The notion in question is not understood as a mere expectation. It is of axiological character, always oriented on some value, and also by its nature leading to another human being. Hope always stems from the experience of some evil, and its purpose is Good. However, the good can be "manipulated", as another man, the one in whom hope is placed, may prove to be a traitor, a bad man. Hence, within the betrayed, often desperate man appears intuition of absolute, transcendent Good, that "never betrays". Therefore hope seems to be synonymous with grace and its essential meaning is metaphysically-religious. Only such understanding of hope is mature hope, that gives ultimate meaning to all the "lesser", specific hopes (hope of transferring of life, social hope)