Assessment of nutritional status and dietary habits of children attending lower secondary school depending on class sport profile

Wstęp: Okres dojrzewania to czas w którym dokonuje się szereg istotnych przemian w organizmie, dlatego ważne jest aby szczególnie zwrócić uwagę na właściwe zachowania prozdrowotne do których należą prawidłowe odżywianie i aktywność fizyczna. Zachowania te są kluczem do właściwego rozwoju młodzieży i skutkują zachowaniem zdrowia na przyszłe lata. Podejmowanie zwiększonej aktywności fizycznej wiąże się z koniecznością dostarczenia dodatkowych substratów energetycznych. Żywienie niespełniające właściwego zapotrzebowania organizmu na energię, składniki odżywcze, witaminy i składniki mineralne prowadzi do ryzyka wystąpienia niedożywienia bądź nadwagi i otyłości. Cel pracy: Porównanie sposobu żywienia i stanu odżywienia gimnazjalistów uczęszczających do klas o profilu sportowym i klas niesportowych.Materiał i metody: Badaniem objęto 76 uczniów klas gimnazjalnych w tym 44 chłopców oraz 32 dziewczęta o przedziale wiekowym 13-16 lat, uczęszczających do dwóch szkół na terenie Krakowa. Oceny częstotliwości spożycia wybranych produktów spożywczych i nawyków żywieniowych dokonano w oparciu o kwestionariusz ankiety. Skład ciała oceniono za pomocą metody BIA (bioimpedancja elektryczna) a ryzyko nadwagi/otyłości analizując wskaźnik BMI w odniesieniu do siatek centylowych, wskaźnik WHtR. Uzyskane wyniki badania poddano analizie statystycznej gdzie za poziom istotności przyjęto p < 0,05.Wyniki: Grupa uczniów klas sportowych stanowiła 28 osób natomiast klas niesportowych 48 osób. W badanej grupie zaobserwowano nieprawidłowości związane z brakiem codziennego spożywania mleka i produktów mlecznych oraz warzyw, rzadkim spożywaniem ryb, zbyt małą ilością zjadanych dziennie posiłków oraz zbyt krótkim odstępem pomiędzy ostatnim posiłkiem przed snem. Analiza grup wykazała istotnie różnice dotyczące częstszego spożywania przez młodzież z klas sportowych cukru oraz częstsze sięganie po słodycze i słone przekąski w ramach podjadania. Wykazano również, że chłopcy istotnie częściej spożywali jasne pieczywo oraz sery żółte niż dziewczęta. Osoby otyłe i z nadwagą stanowiły 21,4% uczniów klas sportowych, zaś 22,9% wśród klas niesportowych, natomiast niedowaga i ryzyko niedowagi dotyczyła odpowiednio 14,3% oraz 8,4% uczniów.Wnioski: 1.W badanej grupie zaobserwowano, iż profil klasy różnicował dzieci pod względem spożycia cukru, słodyczy i słonych przekąsek.2.Wyniki dotyczące sposobu żywienia świadczą o niewłaściwym w stosunku do zaleceń odżywianiu się gimnazjalistów.3.Potrzebne jest podjęcie działań edukacyjnych, promujących zasady zdrowego żywienia wśród gimnazjalistów z uwzględnieniem roli żywienia w zwiększonej aktywności fizycznejIntroduction: Puberty is the time which carried out a lot of important changes in the body, so it is necessary to especially pay attention on correct health behaviors including proper nutrition and physical activity. Those behaviors are key to proper growth of young people and effect of maintaining health for future years. Increased physical activity is connected with the necessity to provide additional energy substrates. If nutrition doesn`t meet the proper daily intake of energy, nutrients, vitamins and minerals it leads to the risk of malnutrition or overweight and obesity. Aim of the study: Comparison of diet and nutritional status of lower secondary school students attending classes of sports and unsportsmanlike profile.Material and methods: The study involved 76 students of lower secondary schools including 44 boys and 32 girls between the ages of 13-16 years, attending two schools in Krakow. Assess the frequency of consumption of selected foods and eating habits were based on a questionnaire. Body composition was examined by using the BIA method (bioelectrical impedance analysis) and the risk of overweight / obesity was analyzed by the BMI in relation to centile charts, type of obesity was assessed by using WHtR indicator. The results of the study were statistically significant at p level