Day-to-day variability of air temperature in Krakow within years

W pracy szczegółowej analizie poddano zmienność i tendencje zmian temperatury powietrza z dnia na dzień w Krakowie w latach 1826-2010. Na podstawie wartości średniej dobowej, maksymalnej i minimalnej temperatury powietrza ze Stacji Klimatologicznej UJ w Ogrodzie Botanicznym obliczono różnicę za pomocą równania ΔT=T2-T1, gdzie T1 oznacza temperaturę danego dnia, a T2 – dnia następnego. W opracowaniu obliczono średnią wartość i określono przebieg wieloletni międzydobowych zmian temperatury rozpatrzoną osobno dla ich wzrostów i spadków. Ponadto analizie poddano częstość występowania zmian z dnia na dzień w określonych przedziałach wielkości w ciągu roku i poszczególnych miesiącach według klasyfikacji zaproponowanej przez Kostrzewskiego (1961). Zwrócono także uwagę na brak zmian (ΔT=0°C) oraz na duże zmiany (ΔT>±10°C) temperatury powietrza z dnia na dzień, określając wieloletni przebieg liczby takich przypadków oraz częstość ich występowania w poszczególnych miesiącach. W celu określenia wpływu urbanizacji na zmienność międzydobową temperatury w Krakowie, zwrócono uwagę na rozwój przestrzenny miasta oraz na zmiany liczby ludności w ciągu 185 lat (1826-2010). W opracowaniu stwierdzono wyraźny spadek tendencji zmian z dnia na dzień wszystkich trzech analizowanych wartości temperatury (Tśr, Tmax i Tmin). Ponadto zauważono, że w ciągu 185 lat malejąca liczba zmian równych 0°C powodowała, że temperatura coraz częściej podlegała wahaniom a spadek liczby przypadków dużych zmian sprawiał, że różnice temperatury z dnia na dzień były coraz mniejsze.Na podstawie dotychczasowego stanu wiedzy i analizy szczególnych przypadków zmian temperatury powietrza z dnia na dzień w powiązaniu z typami cyrkulacji, masami powietrza i frontami atmosferycznymi stwierdzono, że prawdopodobnie zmienność temperatury powietrza jest uwarunkowana przede wszystkim czynnikami naturalnymi, takimi jak cyrkulacja atmosferyczna, a w mniejszym stopniu warunkami lokalnymi i wpływami antropogenicznymi.This dissertation focuses on daily air temperature fluctuations in Krakow within years 1826-2010. Bases on medium 24-hour, maximum and minimum air temperatures from Climate Station situated in the Botanic Garden the difference was calculated with the use of the following equation: ΔT=T2-T1 in which T1 stands for the given day’s temperature and T2 for the following day’s temperature.In the dissertation the medium value was calculated and yearly changes between days were marked differentiated for the increases and decreases. The frequency of daily changes in certain periods of the year and certain months was analysed according to classification put forward by Kostrzewski (1961). It was also noted when there are no changes of the air day-to-day temperature (ΔT=0°C), and when the changes were substantial (ΔT>±10°C), and these cases were defined form a perspective of many years as well as their occurrence in certain months. In order to define the influence of urbanization on day-to-day air temperature fluctuations the spatial development of the city and population changes within 185 years (1826-2010) were taken into consideration.In the dissertation it was observed that the tendency of day-to-day air temperature changes plummeted for all three temperature values (Tśr, Tmax i Tmin). Moreover it was noted that for 185 years decreasing number of changes equal 0°C has caused more frequent temperature fluctuations, and that the decrease of substantial temperature changes has reduced the day-to- day amplitude.The current knowledge together with the analysis of the detailed cases in relation to certain types of circulation, air masses and atmospheric fronts it was deduced that probably air temperature fluctuations were dependent on natural factors such as: atmospheric circulation, and in a lesser degree on local conditions as well as anthropogenic factors