Comparison of the chemical composition of stream waters draining semi-natural catchment and the catchment with artificial snow located in Podhale.

Celem pracy było porównanie składu chemicznego wód rzecznych w zlewniach seminaturalnej Sołtysiego Potoku i naśnieżanej Bryjowego Potoku w dorzeczu Białki na Podhalu w cyklu rocznym. Za cele cząstkowe przyjęto: analizę składu chemicznego wód wzdłuż profili podłużnych potoków, określenie wpływu sztucznego naśnieżania stoku, znajdującego się w zlewni Bryjowego Potoku na właściwości fizykochemiczne wód odwadniających tę zlewnię, poznanie właściwości fizykochemicznych wód zlewni badanych potoków. Do badań zastosowano metody badań terenowych, laboratoryjnych i kameralnych. W terenie zostały zmierzone cechy fizykochemiczne wody takie jak temperatura, przewodność i odczyn.Analizy składu chemicznego wód przeprowadzono w Laboratorium Hydrologiczno-Chemicznym IGIGP. Skład chemiczny wód wykonano w zakresie 13 jonów metodą chromatografii jonowej w tym sześciu kationów: wapń, magnez, sód, potas, jon amonowy, lit i siedmiu anionów: wodorowęglany, siarczany, chlorki, azotany , azotyny, ortofosforany, fluorki.Wody Sołtysiego Potoku i Bryjów Potoku charakteryzują się odczynem słabo zasadowym lub słabo kwaśnym. Mineralizacja wód potoków waha się od 110,2 mg/L do 466,9 mg/L co wskazuje na wody słodkie. W wodach obydwu zlewni w członie anionowym dominują wodorowęglany, zarówno w zakresie stężeń jak i udziału danego jonu w strukturze składu chemicznego. Wśród kationów dominuje wapń.Przeprowadzone badania wykazały wpływ sztucznego naśnieżania stoku na naturalne funkcjonowanie Bryjów Potoku oraz zmiany w jego składzie chemicznym w ciągu roku.W trakcie roztopów wiosennych w sztucznie naśnieżanej zlewni Bryjów Potoku nie zachodzi oczekiwany spadek stężenia jonów w wodach odwadniających tę zlewnię. W zlewni seminaturalnej Sołtysiego Potoku ten spadek stężenia jonów w czasie wiosennych roztopów jest wyraźniejszy. W sztucznie naśnieżanej zlewni Bryjowego Potoku najwyższe stężenie jonów występuje z reguły w górnej części zlewni, a najniższe w środkowej. Zmienność właściwości fizykochemicznych i stężenia jonów wyrażona współczynnikiem zmienności Cv jest większa w zlewni seminaturalnej Sołtysiego Potoku, niż w sztucznie naśnieżanej zlewni Bryjowego Potoku.The aim of the study was to compare the chemical composition of stream waters draining the small catchments located in Podhale (Sothern Poland). The study was conducted in the semi-natural catchment of the Sołtysi Stream and the catchment with artificial snow of Bryjów Stream in 2015. For the sub-goals based on: analysis of the chemical composition of the waters along the longitudinal profiles streams, to determine the impact of artificial snow on the stream water of Bryjów Stream on the physicochemical water drainage basin of this, knowledge of physicochemical properties of catchments studied streams. The testing methods were applied field test within the laboratory and cameral. There were measured physical properties of water such as temperature, conductivity and pH. The chemical composition of water carried in the field of 13 ions by ion chromatography including six cations like calcium magnesium, sodium, potassium, ammonium, lithiu and the seven anions: bicarbonates, sulfate chloride, nitrate, nitrite, orthophosphate, fluorides. Waters of the studied streams characterized by low conductivity and mineralization. In all catchments anions were predominated by bicarbonates and cations by calcium. Waters of Sołtysi Stream and Bryjów Stream site reaction characterized by a weakly alkaline or weakly acidic. The mineralization of streams ranges from 110.2 mg / L to 466.9 mg / L. The study showed the impact of artificial snow slope on the natural functions of Bryjów Stream and changes in its chemical composition during the year. During the spring thaw in the catchment of Bryjów Stream with artificial snow, there is no expected decrease in the concentration of ions in the waters of the drainage basin. In seminatural catchment of Sołtysi Stream this fall of ions concentration during the spring thaw is more evident. In the catchment of Bryjów Stream with artificial snow the concentration of ions is usually in the upper part of the catchment, and the lowest in the middle. Variability of physicochemical properties and ion concentration expressed variation coefficient Cv is higher in the semi-natural catchment of Sołtysi Stream than in the catchment of Bryjów Stream with artificial snow