Images of the family in the literature of Croatian realism

Niniejsza praca zajmuje się obrazami rodziny w chorwackiej literaturze w drugiej połowie XIX wieku ( w wybranych aspektach). Uwagi wstępne zawierają definicję oraz ogólny opis poruszanej problematyki. Do badań autorka tekstu wykorzystała między innymi: studium przypadku, analizę opartą na podziałach werbalnych oraz niewerbalnych. Dla szerszej i pełniejszej wizji społeczeństwa autorka wykorzystała również metodologię historyczną (na przykład klasyfikację według modelu podziału warstw społecznych).Pierwszy rozdział dotyczy typologii chorwackiej rodziny, która powstała w oparciu o podziały na warstwy społeczne. Ustanowiona została w trakcie historycznych procesów, zaś uformowała się w ramach hierarchii i struktury, która podzieliła społeczeństwo na cztery grupy (chłopstwo, duchowieństwo, szlachta, mieszczaństwo). Gradacja ta była przez długi czas bardzo stabilna, zamknięta i niezmienna. Aż do końca wieku XIX miała silny wpływ na funkcjonowanie ludności. Rozdział otwierający pracę ma specjalne zadanie – opisać rodzinę ze wszystkich warstw społecznych, ma dać czytelnikowi ogólny obraz problematyki i mentalności „belle epoque”. Drugi rozdział kontynuuje podział i kategoryzację rodziny. Jest to część, która dotyczy opozycji wzór – antywzór. Celem tego rozdziału jest pokazanie, na podstawie wybranej literatury, wzorca który funkcjonował w tym czasie. Autorka pragnie wypracować pewien modelowy obraz rodziny. Z drugiej strony, na zasadzie opozycji, opisane zostały wszelkie odstępstwa od określonego ideału. Klasyfikacja ta jest jednak bardzo asymetryczna (więcej bowiem można się doszukać wyjątków, niż ideałów).W trzecim rozdziale autorka próbuje uchwycić role poszczególnych członków rodziny. Na podstawie wybranych źródeł wyróżnione i opisane zostały funkcje: matki, ojca, dziecka, rodzeństwa, męża oraz żony. Tę wzajemną sieć stosunków i zależności dosyć mocno podtrzymuje hierarchiczny układ rodzinny (realizowany jest on tu głównie jako patriarchalny). Sieć zależności osadzona jest na zasadzie horyzontalnej oraz werbalnej. Ostatni rozdział jest refleksją na temat znaczenia domu (w fizycznym i bardziej abstrakcyjnym kontekście). Postawione zostały pytania o wartość domu oraz o synonim słowa rodzina. Fizyczny kontekst domu zrealizowany został w postaci budynku, miejsca które istnieje w określonej przestrzeni. Abstrakcyjny kontekst natomiast oznacza szczególną sieć relacji, potrzebę intymności oraz bliskości drugiego człowieka. Praca jest próbą wydobycia z literatury chorwackiego realizmu różnych obrazów rodziny, pokazania ich wielości oraz niejednorodności. Autorka pragnie podkreślić jak niejednoznacznym terminem jest rodzina, szczególnie w czasie przełomu – w czasie wielkich zmian społecznych oraz mentalnych.This paper deals with the images of the family in the Croatian literature in the second half of the nineteenth century (in some aspects). Introduction contains a definition and an overview of the discussed issues. The research carried out by the author focuses on different aspects, such as: To research the author of the text used, among other things: a case study,1 analysis based on verbal and non-verbal division. For a broader and more complete vision of the society the author also used historical methodology.The first chapter concerns the typology of Croatian family, which was based on the divisions between social classes. It was established in the historical processes, and formed within the hierarchy and structure, which divided society into four groups (peasants, the clergy, the nobility, the bourgeoisie). Gradation was very stable for a long time (also closed and unchangeable). Until the end of the nineteenth century had a strong impact on the functioning of the population. The main objective of this opening is to describe the family of all social strata, to give the reader an overall picture of the issues and the mentality of "Belle Epoque".The second chapter continues the family division and categorization. This part focuses on the opposition model - antimodel. The purpose of this chapter is to show, on the base of selected literature, a model which operated at that times. The author wishes to develop an ideal family picture. On the base of the opposition, there will be described also some deviations from the specified ideal. This classification is very asymmetric (there is less ideal families than families with problems).In the third chapter the author attempts to capture the roles of family members. Specific functions are highlighted and described on the base of selected sources, such as: mother, father, child, sibling, husband and wife. This network of mutual relationships and dependencies quite strongly supports hierarchical family system. The Depending network is based on a horizontal and verbal rule.The last chapter is a reflection on the meaning of home (physical and more abstract context). It includes questions about the value of the home and the synonym of the family. The work is an attempt to extract different images of the family from the Croatian literature of realism. The author is trying to show their multiplicity and heterogeneity, moreover the author would like to emphasize family as an ambiguous term, especially during the turn - a time of great social and mental changes