KNOWLEDGE OF THE PRINCIPLES OF HEALTHY NUTRITION AND NUTRITIONAL HABITS OF CHILDREN WITH OBESITY AND THEIR PARENTS

Wprowadzenie: Sposób żywienia zgodny z zasadami prawidłowego odżywiania jest jednym z elementów profilaktyki pierwotnej i wtórnej nadwagi oraz otyłości. W Polsce na przestrzeni ostatnich kilku lat prowadzone jest wiele programów edukacyjnych skierowanych do dzieci i młodzieży, które mają na celu nauczenie zasad prawidłowego żywienia, zmianę obecnych nieprawidłowych nawyków żywieniowych oraz ułatwienie dostępu do zdrowych produktów poprzez finansowanie przekąsek w szkołach.Celem pracy była analiza wiedzy dotyczącej zasad żywienia i nawyków żywieniowych dzieci z otyłością oraz ich rodziców w porównaniu do szczupłych rówieśników. Praca miała na celu wykrycie krytycznych punktów niewiedzy dotyczącej kaloryczności oraz prawidłowej częstości spożycia niektórych produktów, jak również zachowań prozdrowotnych, w których braki w edukacji mogły być jedną z przyczyn nadmiernej masy ciała dzieci. Materiał i metody: Materiał do badań stanowiły dane pozyskane za pomocą autorskiego kwestionariusza zawierającego pytania z zakresu wiedzy na temat zasad prawidłowego odżywania oraz nawyków żywieniowych. Grupę badaną stanowiło 37 dzieci i młodzieży w wieku 6 do 18 lat, 21 dziewczynek oraz 16 chłopców ze zdiagnozowaną nawagą i otyłością oraz 37 ich rodziców. Grupę kontrolną stanowiło 25 dzieci i młodzieży w wieku 6- 18 lat oraz ich 25 rodziców. Wyniki: W przeprowadzonym badaniu większość rodziców dzieci i młodzieży z nadmierną masą ciała charakteryzowała się średnim wykształceniem, ponad 60% z nich na podstawie wyliczonego wskaźnika BMI została zakwalifikowana do grupy z nadwagą lub otyłością. Dzieci i młodzież w grupie kontrolnej i grupie badanej dokonywała podobnych wyborów produktów żywnościowych najczęściej spożywanych pod czas trzech głównych posiłków, jednakże dzieci i młodzież w grupie badanej częściej spożywały sery twarogowe i homogenizowane na śniadanie, rzadziej wybierali zupy na kolację, niż dzieci i młodzież z prawidłową masą ciała. Najczęściej zabieranym produktem do szkoły przez dzieci i młodzież z obydwóch grup były kanapki.Wnioski: Badana grupa dzieci i młodzieży oraz ich rodziców charakteryzowała się niewystarczającym poziomem wiedzy na temat zasad zdrowego odżywiania. Wiedza rodziców na ten temat wpływa istotnie na występowanie nadwagi i otyłości u ich dzieci. Natomiast na występowanie nadmiernej masy ciała nie wpływają: poziom wykształcenia, ani występowanie otyłości u rodziców, wiedza dzieci na temat zasad zdrowego żywienia, ani ich nawyki żywieniowe. Najczęściej wybieranym źródłem informacji dotyczących zasad prawidłowego odżywiania w grupie dzieci i młodzieży z nadmiarem masy ciała jest lekarz, dietetyk, doradca żywieniowe, natomiast w grupie z prawidłową masą ciała szkoła.Introduction: Feeding consistent with the principles of proper nutrition is one of the elements of primary and secondary prevention of overweight and obesity. In Poland, for the last few years is carried out many educational programs for children and youth that are designed to teach the principles of nutrition, to change the current irregular eating habits and facilitating access to healthy products through financing snacks in schools.The aim of this study was to analyze the knowledge of the principles of nutrition and dietary habits in obese children and their parents, compared to slim person.Work involved detecting critical points of ignorance concerning calorie consumption frequency and correct some of the products as well as health behaviors, in which the lack of education could be one of the causes of excessive weight children.Materials and methods: The material consisted of data collected by the authors of the questionnaire containing questions concerning knowledge of the principles of proper eating and dietary habits. The study group consisted of 37 children and adolescents aged 6 to 18 years, 21 girls and 16 boys diagnosed with overweight and obesity, and 37 of their parents. The control group consisted of 25 children and adolescents aged 6-18 years and their 25 parents.Results: The study conducted by the majority of parents of children and adolescents with excess body weight was characterized by a medium education , more than 60% of them on the basis of a calculated BMI was classified into a group of overweight or obesity. Children and adolescents in the control group and the test group make any similar choices of food products frequently consumed at the time the three main meals, although children and adolescents with excess body weight often ate cottage cheese and sweet cheese for breakfast , rarely chose soup for dinner , than children and adolescents of normal weight . Most product, which are taken to school for children and young people from the two groups is a sandwich.Conclusions: The study group of children and adolescents and their parents was characterized by insufficient knowledge about healthy eating. Parents knowledge about the principles of healthy eating significantly affect the prevalence of overweight and obesity in their children. However the presence of overweight is not associated with: education level or prevalence of obesity in parents, children knowledge about the principles of healthy eating or their eating habits. First choice source of information on the principles of proper nutrition in children and adolescents with excess body weight is a doctor, a dietitian, nutrition counselor, while in the group with normal weight school