Art curator in the 21st century – position, competences and challenges

Celem pracy jest próba określenia, jaką pozycję współcześnie zajmuje kurator w świecie sztuki. Chronologiczne zestawienie przełomowych momentów w historii kuratorstwa ukazuje, jak przebiegał rozwój profesji oraz jakie czynniki mają największe znaczenie. Analiza obecnej sytuacji tego zawodu prowadzi do zdefiniowania najważniejszych zadań kuratora oraz wskazuje, jakie umiejętności są mu dzisiaj niezbędne. Próba określenia jego roli wsparta jest poglądami trzech osób, z którymi zostały przeprowadzone wywiady pogłębione mające służyć dopełnieniu teoretycznych rozważań i wykorzystanej literatury. Potwierdziły one tezę o wysokiej pozycji kuratorów, wskazując także na płynące z tego korzyści, co stoi niejako w opozycji do rosnącej krytyki szczególnie widocznej w zagranicznych opracowaniach tematu. Późniejsza analiza pięciu największych wyzwań w kuratorstwie ukazuje nowe potencjalne kierunki rozwoju. Praca wskazuje także na niejednorodny charakter współczesnych praktyk kuratorskich oraz poddaje pod zastanowienie, czy w przyszłości kuratorzy staną w jednym szeregu z artystami. Obecnie kurator zajmuje centralną pozycję w produkcji wystaw. W szerszym kontekście kulturowym stał się stymulatorem nowych trendów w sztuce współczesnej. Jego rola wciąż się zmienia, a zakres kompetencji wymaga zaawansowanej wiedzy w wielu dziedzinach. W pracy została wykorzystana literatura dotycząca dyskursu kuratorskiego, wystawiennictwa, sztuki współczesnej oraz nowoczesnych technologii. Na bibliografię składają się publikacje, książki i artykuły, a także bazy danych, strony internetowe oraz wywiady.The aim of this study is to determine the position of a curator in the art world. A chronological juxtaposition of milestones in the history of curatorship shows how this profession developed and which factors were the most important in it. Analysis of the current situation leads to define the most important tasks of a curator and indicates what skills are necessary for him today. An attempt to specify his role is supported by opinions of three persons, with whom have been conducted the individual in-depth interviews intended to serve the complementation of theoretical considerations and bibliography. They confirmed the thesis of a very high curator’s position, pointing also to the benefits of it, which is somehow in opposition to growing criticism particularly visible in foreign studies of the topic. The subsequent analysis of five greatest challenges in curating shows new potential directions of its development. The work also points to the heterogeneous nature of contemporary curatorial practice and puts to consider, whether in the future curators will be put on the same footing as artists, or not. Currently curators occupy a central position in the production of exhibitions. In a broader cultural context he has become a stimulator of new trends in contemporary art. His role is constantly changing, and the range of competences requires advanced knowledge in many areas. In this work has been used literature on curatorial discourse, exhibitions, contemporary art and modern technology. Bibliography contains publications, books and articles, as well as databases, websites and interviews