Weevil assemblages (Coleoptera: Curculionoidea) of pine forests in environs of Olkusz city

W borach sosnowych o zróżnicowanym gradiencie stężenia metalami ciężkimi ( Pb, Cd, Zn) przeprowadzono w okolicach Olkusza badania ilościowe zgrupowań ryjkowców metodą czerpakowania. Ich celem była ocena wpływu tego rodzaju zaburzeń środowiska na różnorodność biologiczną chrząszczy rośliniożernych. W latach 2011 i 2012 zebrano łącznie 1128 osobników należących do 70 gatunków z 5 rodzin chrząszczy (Coleoptera) z nadrodziny ryjkowców (Curculionoidea): Anthribidae, Rhynchitidae, Attelabidae, Apionidae i Curculionidae. Najmniejszą różnorodność (tylko 2 rodziny) zanotowano w borze sosnowym najbardziej skażonym. Bogactwo gatunkowe, liczebność, struktura dominacji oraz wartości wskaźników bioróżnorodności badanych zgrupowań są różne. We wszystkich zgrupowaniach dominują: Strophosoma capitatum, Anthonomus phyllocola i Phyllobius arborator, gatunki uważane za szkodniki leśne. Na powierzchniach silniej skażonych większe jest bogactwo gatunkowe i lepiej jest uporządkowana struktura dominacji w porównaniu z borami słabiej skażonymi oraz stanowiskiem kontrolnym, nieskażonym. Statystycznie istotną dodatnią zależność wartości analizowanych parametrów ze stężeniem metali ciężkich stwierdzono tylko w przypadku bogactwa gatunkowego z ołowiem oraz wartości wskaźników Margalefa i Fishera z tym pierwiastkiem oraz cynkiem i kadmem. Inne parametry są dodatnio bądź ujemnie zależne od stężenia tych pierwiastków, ale statystycznie nieistotnie. Uzyskane wyniki podtrzymują hipotezę, że skażenie środowiska borów sosnowych metalami ciężkimi wpływa na bioróżnorodność chrząszczy roślinożernych.The quantitative study of weevil assemblages by sweeping with an entomological sweeper in the pine forests with various gradient of heavy metals (Pb, Cd, Zn) concetration in environs of Olkusz city were carried out. The main aim of research was an assessment of the impact of that kind of environmental disturbances on biodiversity of phytophagous beetles. In 2011 and 2012 years it have been collected 1128 individuals representing 70 species from 5 beetle (Coleoptera) families of the weevils superfamily (Curculionoidea): Anthribidae, Rhynchitidae, Attelabidae, Apionidae and Curculionidae. The lowest diversity (only 2 family) were recorded in the forest pine the most poluted. Species richness, abundance, structure of dominance and indexes values of biodiversity of these weevil assemblages are various. In all assemblages Strophosoma capitatum, Anthonomus phyllocola and Phyllobius arborator dominate, the species are considered as forest pests. Species richness is higher, and structure of dominance is better at forest pine stronger contaminated in comparing with these one less polluted and control locality. Only values of the Margalef and Fisher indexes correlate statistically significant with lead, zinc and cadmium concentration, and species richness, that correlation values are positives. Positive or negative correlation of other analyzed parameters with the concentration of the heavy metals were also found but is no significant statistically. Results support the hypothesis that heavy metal environmental pollution impact on biodiversity of phytophagous beetles