Organization of expeditions to the Tatra Mountains in the nineteenth century in the light of some memoirs

Początki polskiej turystyki tatrzańskiej sięgają początków XIX wieku. Okres prekursorski w jej dziejach zapoczątkował Stanisław Staszic, który miał duże osiągnięcia w zbadaniu i poznaniu Tatr, zakończył go natomiast inny wielki miłośnik gór Tytus Chałubiński. W drugim rozdziale pracy przedstawiono jak wyglądała organizacja transportu z Krakowa do Zakopanego, następnie przygotowanie potrzebnych rzeczy na czas pobytu i ostatecznie charakterystyka samego Zakopanego.W ostatnim rozdziale opisano: przygotowania przed wyruszeniem na górskie szlaki, pobyt w górach, najodpowiedniejszy czas wymarszu, informacje na temat pogody, przykłady różnych niebezpiecznych momentów na trasie, czas odpoczynku i na koniec opinie, wrażenia, uczucia jakich turyści doświadczali podczas górskich wypraw. W ten sposób została scharakteryzowana polska turystyka tatrzańska w XIX wieku.The beginning of the nineteenth century is also the beginning of polish Tatra tourism.Stanislaw Staszic was the first who had a great achievements in the cognition of the Tatra Mountains. He initiated the first period in the history of polish Tatra tourism and finished another great admirer of Tatras Tytus Chałubiński.The second chapter characterized this pioneer period, showing how looked organization of transport from Krakow to Zakopane, then prepared necessary things for duration of stay and finaly the characteristics of Zakopane.In the last part of this thesis was describing: preparations before set off to the mountains, stay in the mountains, the best time for begin walking tour, information about the weather, the various threats on the trails, moments of the rest and at the end: opinions, impressions, feelings which the tourists experienced during mountain expeditions.In this way was characterized polish Tatra tourism in the nineteenth century