Association between body mass index, overweight, obesity and hypertension in the population of Krakow

Wstęp: Choroby układu krążenia, jako główna przyczyna zgonów, są nasilającym się problemem zarówno zdrowotnym, jak i społecznym oraz ekonomicznym. Jednym z głównych modyfikowalnych czynników ryzyka jest nadciśnienie tętnicze krwi. Nadmierna masa ciała jest często uznawana za najważniejszy, lecz nieraz bagatelizowany, czynnik predysponujący do wystąpienia nadciśnienia tętniczego. Cel: Celem pracy była ocena związku pomiędzy nadwagą i otyłością, otyłością oraz poziomem wskaźnika Body Mass Index (BMI), a wystąpieniem nadciśnienia w populacji stałych mieszkańców Krakowa w wieku 45-69 lat, na podstawie wyników projektu HAPIEE.Metody: W celu zbadania przyczyn wysokiej umieralności wśród czterech populacji zamieszkujących Środkową i Wschodnią Europę zrealizowano projekt HAPIEE (Health, Alcohol and Psychosocial factors In Eastern Europe). W pracy wykorzystano losowo wybraną próbę 1 054 osób stałych mieszkańców Krakowa w wieku 45-69 lat, w tym 516 mężczyzn (49,0%) i 538 kobiet (51,0%). Dane dotyczące płci, daty urodzenia, wykształcenia, zatrudnienia, palenia papierosów, spożywania alkoholu, nadciśnienia uzyskano ze standardowego kwestionariusza, stosowanego w projekcie HAPIEE. W analizach uwzględniono także pomiary antropometryczne: ciężaru ciała i wzrostu. Wiek obliczono jako różnicę między datą losowania do badania (31 grudnia 2002 roku), a datą urodzenia. Analizy wykonano przy użyciu pakietu statystycznego STATISTICA v. 10.Wyniki: W badanej próbie nadciśnienie odnotowano u 67,1% mężczyzn oraz 56,1% kobiet. Wskaźnik BMI≥25kg/m² stwierdzono wśród 77,7% mężczyzn i 69,7% kobiet. 31% mężczyzn oraz 34,2% kobiet należało do grupy osób otyłych. Wykazano blisko 4,5 krotnie wyższą szansę na wystąpienie nadciśnienia tętniczego wśród mężczyzn oraz ponad 2,5 krotnie u kobiet ze wskaźnikiem BMI równym bądź wyższym od 25 kg/m², w porównaniu do osób z masą ciała w normie. Stwierdzono 2,3 krotnie wyższą szansę wystąpienia nadciśnienia tętniczego wśród otyłych mężczyzn oraz 3,9 krotnie wyższą szansę u kobiet z otyłością, w porównaniu do osób z BMI≤30 kg/m². Odnotowano wyższą o 20% szansę na wystąpienie nadciśnienia tętniczego u mężczyzn i kobiet, związaną z przyrostem wskaźnika BMI o 1 kg/m². Stwierdzono ponadto, niezależny od wpływu czynników ryzyka chorób układu krążenia, związek otyłości oraz przyrostu wskaźnika BMI z wystąpieniem nadciśnienia u mężczyzn. Wykazane związki były istotne statystycznie.Wnioski: Uzyskane dane wskazują na rozmiar problemów jakimi są nadciśnienie tętnicze i nadmierna masa ciała. Walka z rozpowszechnieniem tych schorzeń powinna być jednym z głównych priorytetów polskiego systemu ochrony zdrowia.Introduction: Cardiovascular diseases (CVD), the leading cause of death, are increasing health, social and economic problems. One of the major modifiable risk factor is hypertension. Excessive body weight is often consider as the most important, but repeatedly underestimated, risk factor of high blood pressure. Objective: The aim of study was to evaluate the association between overweight and obesity, obesity and Body Mass Index levels and the hypertension in the population of permanent residents of Krakow at age of 45-69 years, based on the results of the project HAPIEE.Methods: In order to explore the causes of high mortality among the population living in Central and Eastern Europe, a HAPIEE project (Health, Alcohol and Psychosocial factors In Eastern Europe) was carried out. The study was based on a randomly selected sample of 1 054 permanent residents of Krakow, including 516 (49.0%) men and 538 (51.0%) women. Data on sex, date of birth, education, employment, smoking status, alcohol intake, hypertension were obtained from the standard questionnaire of HAPIEE project. Data also included anthropometric measurements: weight and height. Age was calculated as the difference between the date of sampling to the study (31st of December 2002), and date of birth. Analyses were performed using statistical package STATISTICA v. 10.Results: 67.1% of men and 56.1% of women had hypertension. BMI≥25 kg/m² was found in 77.7% of men and in 69.7% of women. 31% of men and 34.2% of women were obese. It has been shown nearly 4.5 higher chance of hypertension in men and more than 2.5 in women with BMI equal or greater than 25 kg/m², compared to those with normal body weight. It was 2.3 higher chance of hypertension in obese men and 3.9 higher chance of obesity in women, compared to individuals with BMI≤30 kg/m². The increase in BMI of 1 kg/m² was related to 20% higher chance of hypertension, both in men and women. The relationship between obesity and increasing BMI index, and hypertension in men remained constant after adjustment for CVD risk factors. All of the relationships were statistically significant.Conclusion: The data represent the extent of the problems that are hypertension and excess body weight. Reducing the prevalence of these diseases should be one of the main priorities of the Polish health care system